Tadeusz Jaworski (1910–1968)

---

Życiorys

Tadeusz Jaworski był dzieckiem Stanisława i Marii z domu Błaszczyk. Jego edukacja rozpoczęła się w Państwowym Gimnazjum w Sandomierzu, gdzie w 1931 roku uzyskał maturę. Po zakończeniu nauki, 15 października 1931 roku, rozpoczął szkolenie w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej. Po pomyślnym ukończeniu, od 10 listopada 1932 roku, został przydzielony do 7 kompanii 39 Pułku Piechoty. W dniu 15 stycznia 1933 roku trafił do rezerwy, a wkrótce potem został awansowany na podporucznika z datą starszeństwa 1 stycznia 1935 roku. W 1934 roku podjął pracę jako urzędnik w Zakładach Górniczych w Starachowicach, a jego miejsce zamieszkania znajdowało się w Warszawie.

Wrzesień 1939 roku zmienił całkowicie jego życie, gdy został przydzielony do Delegatury Sztabu Głównego przy DOKP Warszawa. Zaledwie kilka dni później, 24 września 1939 roku, znalazł się w niewoli sowieckiej w ZSRR. Udało mu się jednak uciec 8 października 1939 roku, a następnie dotrzeć do Niemiec. 21 stycznia 1940 roku przekroczył granicę polsko-węgierską. Po pewnym czasie, 28 lutego 1940 roku, osiedlił się we Francji i wkroczył do Polskich Sił Zbrojnych, gdzie został przydzielony na staż do armii francuskiej w Maetzu. W okresie od 20 maja do 17 czerwca 1940 roku służył w 1 kompanii strzeleckiej 1 batalionu 8 Pułku Piechoty 3 Dywizji Piechoty. Po klęsce Francji od czerwca 1940 roku przebywał w obozie pracy w nieokupowanej części Francji.

Tadeusz Jaworski zdołał uciec 25 lutego 1943 roku, przekraczając granicę francusko-hiszpańską. 5 marca 1943 roku, za pośrednictwem Gibraltaru, dotarł do Wielkiej Brytanii. Tam wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych pod dowództwem brytyjskim, otrzymał przydział do batalionu zapasowego Centrum Wyszkolenia Piechoty w Szkocji.

Odważnie zgłosił się do służby w kraju, gdzie przeszedł intensywne szkolenie z zakresu dywersji, uczestnicząc w specjalnych kursach dla kandydatów na cichociemnych, w tym kursie spadochronowym. 23 września 1943 roku złożył przysięgę na rotę ZWZ/AK w Chicheley, a niedługo potem został przeniesiony do Głównej Bazy Przerzutowej w Latiano, w sąsiedztwie Brindisi we Włoszech. Powiódł go awans na porucznika 28 czerwca 1944 roku, z datą starszeństwa od 5 maja 1944 roku.

W nocy z 4 na 5 maja 1944 roku, w trakcie operacji „Riposta” i „Weller 17”, skoczył ze spadochronem do Polski z samolotu Halifax JP-177 „P” (1586 Eskadra PAF) na placówkę odbiorczą „Mewa-1” w okolicach Dalechowic, oddalonych o 15 km od Skalbmierza. Towarzyszyli mu: podporucznik Zdzisław Luszowicz ps. Szakal, porucznik Antoni Nosek ps. Kajtuś, porucznik Cezary Nowodworski ps. Głóg oraz porucznik Mieczysław Szczepański ps. Dębina, porucznik Czesław Trojanowski ps. Litwos.

W Powstaniu Warszawskim, od 2 sierpnia 1944 roku, brał udział w walkach w Śródmieściu Południowym jako dowódca plutonu oraz 2. kompanii batalionu „Iwo”. Od 26 sierpnia walczył jako dowódca plutonu szturmowego w kompanii „Gaduła” batalionu „Miłosz” na wschodniej części odcinka taktycznego „Bogumił”. 2 września odniósł ciężkie rany podczas starć w rejonie Sejmu. 15 września objął dowodzenie 3. kompanią batalionu „Odwet II” Zgrupowania „Golski”, prowadząc działania na odcinku „Topór” przy Politechnice oraz ulicach Noakowskiego 8, 10, 12 i 14.

Po kapitulacji powstania, 5 października 1944 roku, trafił do niewoli niemieckiej, gdzie osadzono go w obozie w Ożarowie, a następnie w oflagu Sandbostel. W trakcie transportu do oflagu w Lubece, 2 maja 1945 roku, został uwolniony przez angielskie wojska.

Od 10 maja 1945 roku osiedlił się w Wielkiej Brytanii. W okresie od 3 lipca 1945 roku do 9 lipca 1946 roku służył w XXV Pomorskim Batalionie VIII Brygady 4 Dywizji Piechoty. Zdecydował się jednak pozostać na emigracji, gdzie zmarł 17 listopada 1968 roku w Londynie. Jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Chiswick – Block N, Class C, gr. 432.

Awanse

Kariera Tadeusza Jaworskiego była naznaczona znacznymi awansami, które miały miejsce na różnych etapach jego życia wojskowego. W dniu 3 maja 1932 roku otrzymał on tytuł starszego strzelca podchorążego, co stanowiło ważny krok w jego zawodowej ścieżce.

Następnie, 11 sierpnia 1932 roku, awansował na stopień kaprala, a jego postępy nie zatrzymały się na tym etapie. W szczególności, w dniu 1 stycznia 1935 roku, zdobył tytuł podporucznika, który był przyznawany ze starszeństwem, co podkreślało jego kwalifikacje i staż służby.

Dnia 28 czerwca 1944 roku, Jaworski otrzymał awans na porucznika, ze starszeństwem datowanym na 5 maja 1944 roku, co również świadczyło o jego zaangażowaniu i umiejętnościach wojskowych. Awans na kapitana, chociaż nie wymieniony w pełni, stanowi kolejny krok do jego wybitnej kariery.

---

Oceń: Tadeusz Jaworski (1910–1968)

---