Emil Alfred Czerny, znany również pod pseudonimami „Wacław” oraz „Zbychosław”, to postać o bogatej historii i znaczeniu dla polskiego wojska. Urodził się 7 marca 1910 roku w Przemyślu, a swoją drogę życiową zakończył 25 kwietnia 2000 roku w Trzebnicy.
Był on podpułkownikiem Wojska Polskiego oraz pełnił funkcję komendanta Obwodu Przemyśl Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej, co podkreśla jego wkład w działalność konspiracyjną w trakcie II wojny światowej.
Życiorys
Emil Czerny w roku 1923 zakończył edukację w szkole podstawowej. Następnie, w latach 1924-1929, kształcił się w Seminarium Nauczycielskim w Przemyślu. Wśród jego kolegów z czasów szkolnych był również Władysław Szechyński, z którym spędził wiele chwil, a w czasie okupacji pełnił rolę adiutanta. Po ukończeniu nauki, do 1931 roku pracował jako nauczyciel. W tym samym roku zostały mu powierzone obowiązki wojskowe, gdzie odbywał służbę w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim.
Po zakończeniu nauki w tej szkole, z powrotem podjął pracę nauczyciela. W 1935 roku otrzymał awans na stopień podporucznika, uzyskując starszeństwo od 1 stycznia 1934, plasując się na 498. lokacie w korpusie oficerów rezerwy artylerii. W 1939 roku, wraz ze swoją żoną, również nauczycielką, osiedlił się w miejscowości Karcz w gminie Małoryta na Polesiu, gdzie piastował urząd kierownika szkoły podstawowej.
W dniu 23 marca tego samego roku został zmobilizowany do 30 pułku artylerii lekkiej w Brześciu nad Bugiem, gdzie przydzielono go do 7. baterii, pełniąc funkcję oficera zwiadowczego. Brał udział w kampanii wrześniowej jako dowódca I plutonu 7. baterii 30 pal. W 13 września odniósł rany i został wzięty do niewoli przez Niemców. Przez resztę listopada 1939 roku przebywał na leczeniu w Szpitalu PCK w Pruszkowie, a później, po jego likwidacji, trafił na oddział chirurgiczny w Tworkach.
W końcu grudnia, po uzyskaniu niezbędnych zezwoleń, powrócił do Przemyśla, gdzie w tamtejszym szpitalu powszechnym kontynuował leczenie aż do kwietnia 1940.
W trakcie II wojny światowej, w okresie 1940-1942, brał udział w działaniach Związku Walki Zbrojnej oraz Armii Krajowej. W tym czasie był odpowiedzialny za wywiad wojskowy oraz pełnił rolę zastępcy komendanta obwodu przemyskiego. 1 stycznia 1941 roku objął stanowisko komendanta Inspektoratu Rejonowego.
Po zakończeniu wojny, w 1993 roku, Emil Czerny otrzymał zaszczytny tytuł Honorowego Obywatela Miasta Przemyśla, przyznany przez Radę Miejską w Przemyślu, co stanowiło ukoronowanie jego działalności oraz poświęcenia dla ojczyzny.
Ordery i odznaczenia
Emil Czerny został odznaczony licznymi medalami i orderami, które świadczą o jego zasługach i odwadze.
- Krzyż Walecznych,
- Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami,
- Krzyż Partyzancki,
- Krzyż Armii Krajowej,
- Odznaką: Miasto Przemyśl Swemu Obrońcy.
Przypisy
- Czerny 1990, s. 313, w 1990 był jeszcze kapitanem w stanie spoczynku.
- Czerny 1990, s. 311.
- Rybka i Stepan 2004, s. 84, tu jako „Cerny Emil Alfred (7.03.1910 r.)”.
- Czerny 1983, s. 160.
- Jaskulski 1997, s. 44.
- Czerny 1983, s. 173, 176.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Edward Herbert | Tadeusz Szałowski | Zygmunt Wilczyński | Zygmunt Kostrzewski | Zygmunt Bartmański | Leopold Połoszynowicz | Zygmunt Jaeschke | Korneliusz Kosiński | Wołodymyr Malkosz | Tadeusz Jaworski (1910–1968) | Tadeusz Antoni Porębski | Paweł Piotr Filipowicz | Stefan Zych | Józef Schmied | Józef Sopotnicki | Zygmunt Pistl | Eugeniusz Kuszko | Roman Rudkowski | Aureliusz Passelli | Stanisław NehrebeckiOceń: Emil Czerny