Włodzimierz Maxymowicz-Raczyński

---

Życiorys

Włodzimierz Maxymowicz-Raczyński przyszedł na świat w rodzinie Jakuba i Ludwiki z Raczyńskich, a jego dziadek był powstańcem styczniowym. Po ukończeniu gimnazjum w Krakowie, rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim, które kontynuował do 1914 roku. Jego działalność niepodległościowa rozpoczęła się w 1910 roku, kiedy to wstąpił do tajnej organizacji „Armia Polska”, a dwa lata później do Polskich Drużyn Strzeleckich w Krakowie, gdzie pełnił różne funkcje, w tym oficera instruktora oraz adiutanta. W czasie służby tam, otrzymał zaszczytny znak oficerski „Parasol”. W okresie 1912–1913 był jednorocznym ochotnikiem w armii cesarskiej i odpowiednio królewskiej.

W momencie wybuchu I wojny światowej, 1 sierpnia 1914 roku, został zmobilizowany do armii austro-węgierskiej. Jego ścieżka nie prowadziła jednak do Legionów Polskich. Po odniesieniu ran pod Bełżcem, zdołał uciec z wojennego szpitala, po czym, używając pseudonimu „Raczyński” (przyjętego na cześć panieńskiego nazwiska matki), wstąpił jako ochotnik do I Brygady Legionów. Już od 16 września 1914 służył w IV batalionie oraz w 5 pułku piechoty, gdzie w 1914 roku uzyskał stopień porucznika, a w 1916 kapitana. W wyniku kryzysu przysięgowego w Legionach, w latach 1917–1918 był internowany w Beniaminowie. 1 maja 1918 dołączył do Polskiej Siły Zbrojnej, gdzie dowodził III batalionem piechoty w stopniu majora. W listopadzie 1918 aktywnie uczestniczył w działaniu rozbrajania wojsk niemieckich w porozumieniu z Polską Organizacją Wojskową.

Po uzyskaniu przez Polskę niepodległości, Maxymowicz-Raczyński wstąpił do nowo formującego się Wojska Polskiego. 6 grudnia 1918 roku został mianowany szefem sztabu grupy operacyjnej gen. Berbeckiego, a w okresie tym brał czynny udział w walkach na froncie wschodnim aż do lutego 1919. 2 stycznia 1919 roku, za zgodą szefa Sztabu Generalnego WP, generała dyw. Stanisława Szeptyckiego, uzyskał prawo do używania swojego nazwiska „Maxymowicz Włodzimierz”, równocześnie mając zachować pseudonim „Raczyński”. Na skutek tej decyzji, jego pełne nazwisko brzmiało „mjr Włodzimierz Raczyński-Maxymowicz”.

Następnie, jego kariera skierowała się ku edukacji wojskowej – organizował i dowodził obozami szkół podoficerskich w Dęblinie oraz Ostrowi-Komorowie. W czasie ofensywy radzieckiej, od 3 czerwca do 25 sierpnia 1920 roku, pełnił rolę dowódcy 105 Rezerwowego pułku piechoty, po czym powrócił do edukacyjnych inicjatyw, zakładając 30 sierpnia 1920 Centralną Szkołę Podoficerów Piechoty nr 1 w Biedrusku, a następnie przenosząc ją do Chełmna. 10 czerwca 1921 roku objął dowództwo Wileńskiego Pułku Strzelców, a już 27 czerwca dowództwo Kowieńskiego Pułku Strzelców, oba włączone w struktury Wojska Litwy Środkowej. 3 maja 1922 jego stopień podpułkownika został zweryfikowany z datą 1 czerwca 1919 i 38. lokatą w korpusie oficerów piechoty.

Od 1 sierpnia 1922 do 1 marca 1925 roku piastował stanowisko dowódcy 18 pułku piechoty w Skierniewicach. 31 marca 1924 roku został awansowany na pułkownika oraz uzyskał 6. lokatę w korpusie oficerów piechoty z datą starszeństwa 1 lipca 1923. Z dniem 1 marca 1925 roku objął dowództwo 4 Brygady Korpusu Ochrony Pogranicza w Czortkowie, a następnie, od 28 lipca 1927 roku do 1937 roku dowodził 4 Dywizją Piechoty w Toruniu. 24 grudnia 1929 roku prezydent RP nadał mu stopień generała brygady z datą starszeństwa 1 stycznia 1930 oraz 1 lokatę w korpusie generałów. Równocześnie, w latach 1931–1935, pełnił obowiązki dowódcy Okręgu Korpusu Nr VIII w Toruniu na czas urlopów etatowego dowódcy. 29 kwietnia 1937 roku został mianowany dowódcą Broni Pancernych MSWojsk.

Na zakończenie swojej aktywności wojskowej, osiedlił się w osadzie Antonowo, znajdującej się w gminie Postawy.

Śmierć

W dniu 24 lutego 1938 roku, Włodzimierz Maxymowicz-Raczyński zmarł na skutek zawału serca. Jego tragiczna śmierć miała miejsce w hotelu „Eden” w Berlinie, gdzie przebywał z grupą na wycieczce związanej z odbywającą się wtedy wystawą samochodową.

Po zakończeniu ceremonii pogrzebowej, Włodzimierz został pochowany w Warszawie, na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach, w Alei Zasłużonych, w specjalnie wyznaczonej kwaterze A19-lewe półkole-12.

Życie prywatne

Włodzimierz Maxymowicz-Raczyński był osobą, która miała rodzinę w sercu, a jego życie prywatne pełne było tragicznych wydarzeń. Jego małżonką była Jadwiga (w niektórych materiałach występuje także imię Paulina), pochodząca z rodziny Jarosz, a wcześniejsze jej nazwisko brzmiało Berezowa. Urodziła się w 1899 roku, a odeszła w 1982.

Parytatem Maxymowicz-Raczyński był Stefan Maksymowicz-Raczyński, syn generała, który urodził się 27 czerwca 1918 roku i był jednym z uczestników kampanii wrześniowej w 1939 roku. Niestety, jego młode życie zakończyło się tragicznie – zginął 14 lutego 1942 roku w Exeter podczas lotu treningowego, pełniąc rolę pilota w 307. dywizjonie myśliwskim nocnym, znanym jako „Lwowskie Puchacze”.

Interesującym i smutnym epizodem w życiu rodziny, jest fakt, że w ich mieszkaniu przy ulicy Sandomierskiej 18/6 w Mokotowie, w Warszawie, przez pewien czas ukrywał się marszałek Edward Śmigły-Rydz, który zmarł tam 2 grudnia 1941 roku.

Ordery i odznaczenia

Włodzimierz Maxymowicz-Raczyński zdobył liczne wyróżnienia, potwierdzające jego zasługi i odwagę w służbie dla kraju. Poniżej przedstawiamy wykaz odznaczeń, które otrzymał w trakcie swojej kariery:

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 4782,
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1934),
• Krzyż Niepodległości (20 stycznia 1931),
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (27 listopada 1929),
• Krzyż Walecznych (czterokrotnie),
• Złoty Krzyż Zasługi (19 października 1926),
• Odznaka Oficerska Związków Strzeleckich tzw. „Parasol”.

---

Oceń: Włodzimierz Maxymowicz-Raczyński

---