Stanisław Kolbuszewski

---

Życiorys

Stanisław Kolbuszewski urodził się 22 czerwca 1901 roku w Przemyślu, w rodzinie Franciszka i Zofii z Wyrobków. Już w młodości, pomiędzy 1912 a 1914 rokiem, aktywnie uczestniczył w skautingu. Sustądnym krokiem w jego życiu była ochotnicza służba w Wojsku Polskim w latach 1918–1920. W 1919 roku zakończył edukację na VII gimnazjum we Lwowie.

Ważnym momentem w jego młodzieńczej karierze był udział w akcji plebiscytowej w okręgu Racibórz, w rejonie Górnego Śląska. W latach 1921 kontynuował naukę na wydziale filologicznym Uniwersytetu Warszawskiego, a już w 1923 roku ukończył studia z zakresu filologii polskiej na Uniwersytecie Poznańskim, zdobywając tytuł doktora w 1925 roku. Warto wspomnieć, że zyskał również stypendium Funduszu Kultury Narodowej, które umożliwiło mu studiowanie w Paryżu w latach 1925/26, a następnie ponownie w Paryżu oraz w Berlinie pomiędzy 1928 a 1930 rokiem.

Od 1923 do 1928 roku pracował jako nauczyciel w gimnazjum w Środzie, a następnie kontynuował pracę w gimnazjum im. Paderewskiego w Poznaniu. W 1930 roku uzyskał tytuł docenta na Uniwersytecie Poznańskim. Jego działalność w Polskiej Akademii Umiejętności ruszyła od 1932 roku, kiedy to stał się jej członkiem, co przyczyniło się do jego dalszego rozwoju jako wybitnego literata. W 1934 roku Kolbuszewski podjął decyzję o przeprowadzce na Łotwę, gdzie objął stanowisko kierownika Katedry Literatur Słowiańskich na Uniwersytecie Łotewskim w Rydze.

Podczas swojego pobytu w Łotwie, Kolbuszewski miał znaczący wpływ na rozwój stosunków polsko-łotewskich oraz postępującego szkolnictwa łotewskiego. Od 1937 roku był członkiem Instytutu Bałtyckiego. Po wojnie powrócił do Polski, przyjmując rolę kierownika Katedry Literatury Polskiej na Uniwersytecie Wrocławskim. Po 1946 roku, jego wykłady odnosiły się również do działalności Instytutu Pedagogicznego ZNP.

Od momentu założenia Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu, Kolbuszewski związał się z tą uczelnią, gdzie kierował Katedrą Literatury Polskiej aż do 1964 roku. W 1956 roku, wybrany na rektora, sprawował tę funkcję do 1959 roku, wprowadzając m.in. nowe zwyczaje związane z obrzędami akademickimi, takie jak noszenie tog i biretów przez członków Senatu Uczelni w trakcie ważnych uroczystości oraz organizacja żakinady podczas juwenaliów. W jego kadencji dokończono również budowę pierwszego akademika, noszącego nazwę DS Mrowisko.

Stanisław Kolbuszewski był inicjatorem przekształcenia opolskiej WSP w Uniwersytet, noszący nazwę Uniwersytet Piastowski. Jego życie osobiste wiązało się również z zawodowym — od 6 sierpnia 1932 roku był mężem Marii Dobrzyckiej, uznawanej za romanistkę. Z tego związku powstało m.in. ich syn Jacek, który również zajął się historią literatury.

Na zakończenie swojego długiego życia spoczął na Cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu.

Odznaczenia

Stanisław Kolbuszewski został odznaczony honorowymi medalami, które podkreślają jego osiągnięcia. Otrzymał Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921, który był przyznawany żołnierzom biorącym udział w tym konflikcie zbrojnym.

Dodatkowo, w dniu 5 listopada 1938 roku, został wyróżniony Złotym Wawrzynem Akademickim, co stanowi znaczące uznanie jego wkładu w naukę i edukację.

Wybrane publikacje

Stanisław Kolbuszewski, znany ze swojej twórczości literackiej, ma na swoim koncie szereg znaczących publikacji. Oto niektóre z nich:

• romantyzm i modernizm, wyd. Śląsk, Katowice 1959,
• kolumna duchów nad nami, wyd. IŚ, Opole 1988.

---

Oceń: Stanisław Kolbuszewski

---