Aleksander Szymański (1927–2017)

---

Życiorys

W trakcie niemieckiej okupacji Aleksander Szymański był członkiem Oddziału Dyspozycyjnego „DW” Komendy Obwodu AK Przemyśl „Polana”. Jako zaledwie piętnastoletni uczeń drugiej klasy Liceum Handlowego, został 20 września 1943 roku aresztowany za roznoszenie nielegalnej prasy oraz przekazywanie meldunków pomiędzy dowódcami jednostek ZWZ-AK na odcinku Przeworsk-Jarosław-Przemyśl.

Po aresztowaniu, Szymański został przetransportowany do więzienia w Tarnowie, a stamtąd trafił do KL Auschwitz, gdzie otrzymał numer 153401 i był zmuszony pracować przy rowach melioracyjnych. Po dwóch miesiącach, pod koniec 1943 roku, został przeniesiony do KL Mauthausen-Gusen, gdzie początkowo pracował w kamieniołomach Gusen, a następnie w fabryce Messerschmitta.

Podczas pobytu w Mauthausen doświadczył niewyobrażalnych trudności, gdyż drogę do Gusen, obozu pracy przymusowej, odbył jedynie w bieliźnie i drewnianych trepach, w skrajnie niskiej temperaturze wynoszącej minus 10 stopni Celsjusza, idąc przez Alpy. Po dotarciu do obozu musiał przejść przez łaźnię, po czym otrzymał numer i przydział do pracy. Szymański zaledwie przez miesiąc pracował w niebezpiecznych warunkach kamieniołomów, skąd mało kto wracał żywy. Na szczęście, dzięki pomocy oficera rezerwy Kazimierza Strusia, przeszedł do pracy w fabryce Messerschmitta, zajmując się przygotowaniem kadłubów do produkcji samolotów, spędzając tam dwanaście godzin dziennie.

W obozie Mauthausen-Gusen pozostawał aż do wyzwolenia, które miało miejsce 5 maja 1945 roku. Po wojnie był aktywnym członkiem Okręgu Podkarpackiego ŚZŻAK, od momentu jego założenia w 1990 roku. Od 1995 roku pełnił funkcję Prezesa Okręgu aż do października 2017 roku. Dnia 1 lipca 2015 roku, z rąk swoich współtowarzyszy, otrzymał awans na stopień majora.

Po swojej śmierci, Szymański został pochowany na Cmentarzu Wilkowyja w Rzeszowie.

Odznaczenia i nagrody

W ciągu swojego życia Aleksander Szymański zdobył wiele prestiżowych odznaczeń, które potwierdzają jego wkład w historię i kulturę Polski. Wśród tych wyróżnień znajdują się:

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Złoty Krzyż Zasługi,
• Krzyż Partyzancki,
• Krzyż Oświęcimski,
• Krzyż Armii Krajowej,
• nagroda honorowa „Świadek Historii”.

---

Oceń: Aleksander Szymański (1927–2017)

---