Władysław Tarnawski

---

Życiorys

Władysław Tarnawski przyszedł na świat 3 listopada 1885 roku w Przemyślu, w rodzinie Leonarda i Wincenty z Waygartów. Urodził się jako bratankiem doktora Apolinarego Tarnawskiego. W 1903 roku z odznaczeniem ukończył C.K. Gimnazjum w Przemyślu i podjął studia na Uniwersytecie Lwowskim, gdzie kształcił się w zakresie filologii polskiej. Od 1908 roku kontynuował naukę, wybierając filologię angielską na Uniwersytecie Jagiellońskim, na którym w 1913 roku obronił doktorat, pracując nad zagadnieniem polskich przekładów dramatów Szekspira.

W latach 1914–1924 Tarnawski był profesorem gimnazjalnym w Przemyślu, gdzie uczył historii oraz języka polskiego. Angażował się aktywnie w działalność Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego. W czasie I wojny światowej służył w armii austriackiej, a po wojnie redagował „Ziemię Przemyską”. Po pobycie w Anglii w 1922 roku uzyskał habilitację na Uniwersytecie Jana Kazimierza, na podstawie pracy pt. Życie, dzieło i znaczenie w literaturze angielskiej Krzysztofa Marlowe. W styczniu 1924 został mianowany profesorem nadzwyczajnym.

Tarnawski piastował stanowisko profesora filologii angielskiej na UJK w latach 1924–1934 oraz 1937–1939. W 1928 roku został aktywnym członkiem Towarzystwa Naukowego we Lwowie, pełniąc funkcję sekretarza Wydziału Filologicznego do 1935 roku. Ponadto był redaktorem i przewodniczącym komitetu redakcyjnego „Lwowskiego Kuriera Porannego”. Po utworzeniu Stronnictwa Narodowego w 1928 roku, przewodniczył kołu lwowskiemu tego ugrupowania i zasiadał w zarządzie dzielnicowym SN. Z Listy Narodowej ubiegał się o mandat w Sejmie RP III kadencji w okręgu przemyskim nr 48, gdzie pełnił funkcję od 1930 do 1935 roku.

Podczas pierwszej okupacji sowieckiej Lwowa w latach 1939–1941 Tarnawski był kierownikiem katedry języka angielskiego na Uniwersytecie. Gdy nastała okupacja hitlerowska, ukrywał się w Krakowie, gdzie prowadził wykłady z filologii angielskiej w ramach tajnego nauczania. Po kolejnej okupacji Lwowa przez Armię Czerwoną w 1944 roku powrócił do Lwowa, gdzie kontynuował pracę na Uniwersytecie.

W 1945 roku, zmuszony do opuszczenia Lwowa, osiedlił się w Krakowie, gdzie od 16 października 1945 roku podjął wykłady na UJ. W tym okresie aktywnie uczestniczył w działalności konspiracyjnej na rzecz niepodległości, piastując stanowisko wiceprezesa Komitetu Ziem Wschodnich. 4 grudnia 1946 roku został aresztowany przez UB i osadzony w więzieniu. Ostatecznie skazany na dziesięć lat pozbawienia wolności, zmarł w więzieniu mokotowskim.

Grób Władysława Tarnawskiego znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, podczas gdy jego symboliczne miejsce spoczynku usytuowane jest w Kwaterze „Na Łączce”. Jego pogrzeb odbył się potajemnie, w obecności najbliższej rodziny, pod stałym nadzorem UB. Żona Tarnawskiego, Maria z domu Kościńska (zm. 1973), spoczywa na Cmentarzu Głównym w Przemyślu, w grobowcu Leonarda Tarnawskiego.

Dorobek naukowy

Władysław Tarnawski pozostawił po sobie znaczący dorobek naukowy, który obejmuje wiele cennych publikacji oraz badań.

• O polskich przekładach dramatów Szekspira, wydanie Kraków 1914, stron 207,
• Krzysztof Marlowe. Jego życie, dzieła i znaczenie w literaturze angielskiej, wydanie Warszawa 1922, stron 265,
• Historia literatury angielskiej: Tom I Od czasów najdawniejszych do Drydena i Miltona, wydanie Lwów 1926, stron 590,
• Historia literatury angielskiej: Tom II Od Swift’a do Burns’a, wydanie Lwów 1926, stron 644,
• Szekspir – Książka dla młodzieży i dorosłych, wydanie Lwów 1931, stron 301,
• Szekspir katolikiem, wydanie Lwów 1938, stron 97,
• Przekład wszystkich dzieł Wiliama Shakespeare’a: trzy z nich – Antoniusz i Kleopatra (1921), Romeo i Julia (1924), Juliusz Cezar (1925) – zapoczątkowały nową serię Biblioteki Narodowej,
• pięć innych – Hamlet (1953), Ryszard II (1956), Król Lear (1957), Burza (1958) i Sen nocy letniej (1970) – ukazało się pośmiertnie w tej samej serii, w opracowaniu innych badaczy,
• Reszta rękopisów znajduje się w Bibliotece Jagiellońskiej.

---

Oceń: Władysław Tarnawski

---