Mieczysław Gorzeński, urodzony 14 września 1908 roku w Przemyślu, to postać, która zapisała się na kartach historii jako kapitan pilot Wojska Polskiego. Jego życie zakończyło się tragicznie 27 lutego 1942 roku w Aabenraa.
Był on również odznaczony Orderem Virtuti Militari, co świadczy o jego odwadze oraz nienagannej służbie w trudnych czasach.
Życiorys
Mieczysław Gorzeński był synem Juliana oraz Genowefy z domu Wojnar, a także miał troje rodzeństwa. W młodości uczęszczał do czteroklasowej Męskiej Szkoły Ludowej im. Tadeusza Czackiego w Przemyślu, a następnie do II Państwowego Gimnazjum im. prof. Karola Morawskiego, gdzie w 1928 roku zdał maturę.
Po ukończeniu nauki, 15 października 1928 roku rozpoczął kształcenie w Szkole Podchorążych Piechoty, mieszczącej się w Ostrowi Mazowieckiej. Trzy lata później, 15 sierpnia 1931 roku, na mocy decyzji Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego, został mianowany podporucznikiem, osiągając 301. lokatę w corpusie oficerów piechoty. Wkrótce Minister Spraw Wojskowych przydzielił go do 74 pułku piechoty w Lublińcu.
Po upływie dwóch lat służby, Mieczysław złożył wniosek o zmianę rodzaju broni. 1 grudnia 1933 roku otrzymał skierowanie na kurs w Centrum Wyszkolenia Oficerów Lotnictwa w Dęblinie. Zaledwie kilka miesięcy później, 22 lutego 1934 roku, został awansowany na porucznika, z datą senioralną od 1 stycznia 1934 roku, plasując się na 352. pozycji w korpusie oficerów piechoty. Po ukończeniu kursu przeniesiono go do 5 pułku lotniczego w Lidzie, gdzie został przydzielony do 51 eskadry liniowej.
W czerwcu 1935 roku Mieczysław znajdował się jeszcze w korpusie oficerów piechoty, jednakże w 1937 roku przeszł do 56 eskadry towarzyszącej, obejmując funkcję obserwatora. W marcu 1939 roku, podobnie jak wcześniej, zajmował 21. lokatę w korpusie oficerów lotnictwa, w grupie liniowej. 12 lipca 1939 roku objął dowództwo I plutonu w 59 eskadrze towarzyszącej.
Kiedy rozpoczęła się kampania wrześniowa, Mieczysław działał z lotniska w Mrowli pod Rzeszowem, realizując loty rozpoznawcze oraz łącznikowe na rzecz Armii „Karpaty”. W trakcie tych działań wykonał łącznie pięć lotów rozpoznawczych oraz dwa łącznikowe, korzystając z samolotów RWD-14 Czapla i RWD-17. 18 września 1939 roku otrzymał rozkaz ewakuacji do Rumunii, a po odlocie na RWD-14 dotarł do Czerniowiec.
Po przylocie do Rumunii trafił do obozu internowania w Buzău, a następnie w Focșani oraz Drăgășani. 8 października 1939 roku, po udanej ucieczce, oraz podróży przez Bukareszt, Belgrad i Split, dotarł do Francji. 22 października wylądował w Marsylii, gdzie umieszczono go w obozie zbornym w Salon-de-Provence. Po ataku III Rzeszy na Francję, Mieczysław został ewakuowany do Wielkiej Brytanii, gdzie przydzielono mu numer służbowy RAF P-0070. 25 sierpnia 1940 roku rozpoczął szkolenie lotnicze w Blackpool.
Następnie, po ukończeniu szkolenia, Mieczysław trafił do 12 Operational Training Unit w Benson, gdzie zdobył umiejętności pilotażu samolotów wielosilnikowych. W grudniu 1940 roku, po zdaniu egzaminów, został przydzielony do 305 dywizjonu bombowego „Ziemi Wielkopolskiej”, gdzie rozpoczął operacje na bombowcach Vickers Wellington.
8 lutego 1941 roku Mieczysław został skierowany na specjalistyczny kurs w szkole nawigacji 6 Air Observer Navigation School w Staverton. Po zakończeniu szkolenia wrócił do swojej jednostki 11 kwietnia tego samego roku. W tym czasie dywizjon borykał się z problemami kadrowymi, a miejsce strzelców obsadzano oficerami. W ramach swoich obowiązków wziął udział w 16. misjach bojowych, prowadząc bombardowania oraz minowanie w takich miastach jak Vlaardingen, Boulogne, Duisburg, Kolonia, Cherbourg, Hamburg, Bremę, Wilhelmshaven, Mannheim, Düsseldorf, Frankfurt nad Menem, Essen, Osnabrück, Bielefeld, Norymberga oraz Brest. 1 września 1941 roku został awansowany do rangi kapitana.
Nocą z 26 na 27 lutego 1942 roku, pilotując samolot Wellington Mk II SM-R (nr W5423), wziął udział w misji bombardowania Kilonii z załogą składającą się z por. Jana Orzechowskiego (pierwszy pilot), ppor. pil. Stanisława Żeromskiego (drugi pilot), kpt. obs. Aleksandra Golczewskiego (nawigator), ppor. Waleriana Gidaszewskiego (radiotelegrafista) oraz kpr. Edwarda Cegłowskiego (strzelec). W trakcie misji samolot został uszkodzony przez ogień przeciwlotniczy i przymusowo lądował, eksplodując przy przyziemieniu. Cała załoga zginęła, a ich ciała pochowano w zbiorowym grobie. Po zakończeniu działań wojennych zostali ekshumowani i przeniesieni do kwatery grobów wojennych Wspólnoty Brytyjskiej na cmentarzu komunalnym w Aabenraa.
Ordery i odznaczenia
Osoba Mieczysława Gorzeńskiego zdobyła liczne odznaczenia za swoje zasługi bojowe w lotnictwie, które podkreślają jego odwagę oraz profesjonalizm w tej dziedzinie.
- Krzyż Srebrny Virtuti Militari (nr 9350),
- Krzyż Walecznych – czterokrotnie,
- Medal Lotniczy – dwukrotnie,
- Polowa Odznaka Obserwatora (nr 423).
Przypisy
- a b c d Wojciech Zmyślony: Mieczysław Gorzeński. polishairforce.pl. [dostęp 08.03.2019 r.]
- MIECZYSŁAW GORZEŃSKI. niebieskaeskadra.pl. [dostęp 08.03.2019 r.]
- a b Gorzeński Mieczysław. listakrzystka.pl. [dostęp 07.03.2019 r.]
- Wellington II W5423 – At Jejsing. airmen.dk. [dostęp 04.03.2019 r.]
- a b c Zenon Andrzejewski: Podniebny husarz. kki.pl. [dostęp 08.03.2019 r.]
- Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 785.
- Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 213.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22.12.1934 r., s. 260.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 23.02.1934 r., s. 78.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 15.08.1931 r., s. 306, 312.
- Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 144.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Włodzimierz Grabowski | Tomasz Praga | Mieczysław Słaby | Alojzy Krannerwetter | Władysław Segda | Stanisław Nehrebecki | Aureliusz Passelli | Roman Rudkowski | Eugeniusz Kuszko | Zygmunt Pistl | Zbigniew Czerwiński (1922–2020) | Józef Buczyński | Leopold Cehak | Wilhelm Kiczak | Józef Łępkowski | Ryszard Ogonowski | Stanisław Dąbrowa-Kostka | Czesław Dyrcz | Czesław Stopiński | Stefan BłockiOceń: Mieczysław Gorzeński