Zygmunt Fok był wybitnym polskim aktorem, który na stałe wpisał się w historię polskiego teatru i kina. Urodził się 2 maja 1928 roku w Przemyślu, a swoje życie zakończył 25 września 2015 roku w Milanówku.
Jego kariera obejmowała nie tylko teatr, ale także film i telewizję, co czyniło go jednym z najbardziej wszechstronnych artystów swojego pokolenia.
Życiorys
Oficjalne wejście Zygmunta Foka na scenę miało miejsce 25 maja 1956 roku, kiedy to zadebiutował jako Giacomo w spektaklu Huzarzy autorstwa Pierre-Aristide Bréala, w reżyserii Zbigniewa Koczanowicza w Teatrze Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze. Warto zauważyć, że już 11 września 1953 roku wystąpił na tej samej scenie w przedstawieniu Nowe szaty króla na motywach bajki Hansa Christiana Andersena, napisanym przez Aleksandra Maliszewskiego, w reżyserii Stanisława Cegielskiego. W 1963 roku Fok zdał aktorski egzamin eksternistyczny, co otworzyło przed nim szerokie możliwości w świecie teatru.
W ciągu swojej kariery występował na prestiżowych scenach, takich jak Teatr Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze, gdzie słychać było go w latach 1956–1961, a także Teatr im. Juliusza Osterwy w Lublinie, gdzie pracował od 1961 do 1967 roku. Później związał się z Teatrem im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu (1967–1974), Teatrem Żydowskim im. Estery Racheli Kamińskiej (1974–1976), aż w końcu znalazł się w Teatrze Narodowym w Warszawie w latach 1976–1989.
Artysta był również obecny w Teatrze Telewizji, gdzie zrealizował wiele wyjątkowych spektakli. Do jego najważniejszych ról należy występ w Zaczarowanym koleLucjana Rydla w reżyserii Kazimierza Brauna w 1964 roku, a także w Noce i dnie na podstawie powieści Marii Dąbrowskiej w reżyserii Izabelli Cywińskiej w 1971 roku. W 1972 roku wziął udział w inscenizacji Eryka XIV Augusta Strindberga pod dyrekcją Macieja Prusa, a także zagrał w Płaszczu Nikołaja Gogola (1973) oraz Śmierci Tarełkina Aleksandra Suchowo-Kobylina (1973), również w reżyserii Izabelli Cywińskiej.
Na koniec, jego dorobek artystyczny wzbogaciło przedstawienie Tym razem żegnaj na zawszeBarbary Borys-Damięckiej, w którym wcielił się w postać prezesa sądu w 1988 roku. Fok pozostaje niezapomnianą postacią w historii polskiego teatru, jego talent i różnorodność ról wciąż inspirują kolejne pokolenia artystów.
Filmografia (wybór)
Filmografia Zygmunta Foka obejmuje wiele znakomitych pozycji, które zapisały się w polskiej kulturze filmowej. Przez lata pracy w branży, Fok wystąpił w różnych produkcjach, zarówno filmowych, jak i serialowych, w tym:
- Podróż za jeden uśmiech (1972),
- 40-latek (serial telewizyjny) (1977) – jako profesor Zuber, kardiolog w odcinku 21, zatytułowanym Smuga cienia czyli pierwsze poważne ostrzeżenie,
- Polskie drogi (serial telewizyjny) (1977) – w roli Niemca współpracującego z AK w odcinku 9, Do broni,
- 07 zgłoś się (serial telewizyjny) (1978–1984), gdzie zagrał w wielu odcinkach, w tym:
- odc. 5. 24 godziny śledztwa (1978) – Waldemar „Edzio” Poczesny, właściciel szklarni,
- odc. 11. Wagon pocztowy (1981) – zawiadowca stacji,
- odc. 14. Hieny (1981) – prywaciarz Wrzosek,
- odc. 16. Ślad rękawiczki (1984) – sierżant Jachucki przynoszący por. Sławomirowi Borewiczowi koszyk z psem,
- Prom do Szwecji (1979) – wspólnik Gerbera w Surołazach,
- Dom (serial telewizyjny) (1980–2000), gdzie również pojawił się w kilku odcinkach, m.in.:
- odc. 3. Warkocze naszych dziewcząt będą białe (1980) – Józef Oliński, ogrodnik przechowujący majdan „Drukarza”,
- odc. 12. Kto dziś umie tak kochać (1987) – mężczyzna podczas losowania nagród rzeczowych PKO,
- odc. 16. Przed miłością nie uciekniesz (1996) – strażnik w teatrze,
- Dzień Wisły (1980) – żołnierz niemiecki,
- Tylko Kaśka (1980) – woźny w szkole w takich odcinkach jak Groźba, Polowanie na Andrzeja oraz Co się dzieje z Marcinem?,
- Bołdyn (1981) – tajniak gestapo,
- Spotkanie sił (Sreszta na silite) (1982) – graf Ignatiev,
- Szaleństwa panny Ewy (serial telewizyjny) (1983) – mężczyzna na bazarze w odcinku 1, Pieskie życie,
- Kim jest ten człowiek (1984) – niemiecki przemysłowiec,
- Przybłęda (serial telewizyjny) (1984),
- Umarłem, aby żyć (1984) – dozorca,
- C.K. Dezerterzy (1985) – wachmistrz w pociągu,
- Mrzonka (1985) – boy hotelowy w „Victorii”,
- Rośliny trujące (1985) – czytelnik,
- Siekierezada (1985) – Tomala,
- Jedenaste przykazanie (1987) – malarz wygódki,
- Rzeka kłamstwa (serial telewizyjny) (1987) – urzędnik carski w Karpinie,
- Wielki Wóz (1987) – chłp,
- Akwen Eldorado (1988) – pracownik PGR-u,
- Czarodziej z Harlemu (1988) – gospodarz w bloku Moniki, ojciec panny młodej,
- Dekalog III (1988),
- Generał Berling (1988) – major Woronow,
- Obywatel Piszczyk (1988) – Cezary, ojciec Piszczyka,
- Odbicia (serial telewizyjny) (1989) – chłop podwożący Andrzeja wozem,
- Sceny nocne (1989),
- Kapitan Conrad (1990),
- Kuchnia polska (1991) – portier w szpitalu,
- Kuchnia polska (serial) (1991) – portier w szpitalu,
- Niech żyje miłość (1991) – kierownik budowy kościoła,
- 40-latek. 20 lat później (serial telewizyjny) (1993) – Szewczyk, technik na budowie mostu,
- Mięso (Ironica) (1993) – generallissimus oraz biskup,
- Nowe przygody Arsena Lupin (Les Nouveaux Exploits d’Arsene Lupin) (1993) – mężczyzna w autobusie,
- Sukces (serial telewizyjny) (1995) – Pyrka, polonijny biznesmen,
- Pierwszy milion (serial telewizyjny) (1999) – dziadek,
- Plebania (serial telewizyjny) (2001) – Stach, kościelny księdza Mundka,
- Kryminalni (serial telewizyjny) (2004) – dozorca parkingu,
- Rodzinka (serial telewizyjny) (2004) – ksiądz,
- I kto tu rządzi? (serial telewizyjny) (2007) – Stasiek Walczak.
Odznaczenia i nagrody
Osoba, o której mowa, została uhonorowana licznymi odznaczeniami, które stanowią wyraz uznania dla jej wkładu w rozwój i działalność na rzecz społeczeństwa. Wśród najbardziej znaczących wyróżnień, które otrzymała w swoim życiu, znajdują się:
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski przyznany w 1979 roku,
- Srebrny Krzyż Zasługi, który otrzymał w 1956 roku,
- Złota Odznaka „Za zasługi dla Warszawy”, przyznana w 1978 roku.
Przypisy
- Łukasz Jaskóła: Zmarł Zygmunt Fok. Kalisz.pl, 30.09.2015 r. [dostęp 30.09.2015 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Janusz Ekiert | Gracja Niedźwiedź | Stanisław Orzechowski (pisarz) | Zygmunt Mossoczy | Jadwiga Sawicka | Aleksander Rybicki | Salcia Hałas | Janusz Apakoń | Krzysztof Iwaneczko | Paweł Sęk | Fryderyk Hayder | Andrzej Nebeski | DNA (producent muzyczny) | Magda Skubisz | Przemysław Bystrzycki | Tymon Terlecki | Zachariasz Kopysteński | Wojciech Tarczyński | Edward Wichura | Artur DobiszewskiOceń: Zygmunt Fok