Kazimierz Czyński

Kultura i sztuka

Kazimierz Tadeusz Stefan Czyński to postać historyczna, której życie i osiągnięcia pozostają w pamięci wielu miłośników sztuki. Urodził się 6 lutego 1891 roku w Przemyślu, gdzie zaczęły się jego pierwsze kroki w branży teatralnej.

Jako aktor teatralny miał okazję zaprezentować swoje umiejętności na wielu scenach, zdobywając uznanie publiczności oraz krytyków. Nie tylko występował, ale również pełnił rolę reżysera, kształtując wizje artystyczne przedstawień zarówno na scenie, jak i na ekranie. Zmarł 15 listopada 1956 roku w Sulechowie, pozostawiając po sobie znaczący ślad w polskim teatrze i filmie.

Życiorys

Kazimierz Czyński rozpoczął swoją edukację w gimnazjum w Przemyślu, a następnie kontynuował studia we Lwowie, gdzie miał okazję zgłębiać tajniki sztuki aktorskiej pod okiem Józefa Chmielińskiego. Jego debiut aktorski miał miejsce w 1910 roku, na deskach lwowskiego Teatru Ludowego. W kolejnych latach Czyński związał się z różnymi zespołami objazdowymi, a w sezonie 1912/1913 występował w Poznaniu.

Podczas I wojny światowej, jako żołnierz, walczył w szeregach I Brygady Legionów Polskich, ponosząc ciężkie rany. Po zakończeniu działań wojennych jego kariera teatralna nabrała rozpędu, występując w Warszawie, m.in. w Teatrze Polskim (1918-1919) oraz Reducie (1921-1925), a także w Krakowie, gdzie miał zaszczyt występować w Teatrze Bagatela (1919-1920).

W roku 1923 Czyński zdobył uprawnienia reżyserskie, co otworzyło przed nim nowe perspektywy artystyczne. Od tego czasu reżyserował, między innymi, w warszawskim Teatrze im. Aleksandra Fredry. Od 1926 roku, aż do wybuchu II wojny światowej, miał styczność z kinem, kierując oraz reżyserując w zespole Centrofilm (od 1929).

W trakcie II wojny światowej zmuszony był do pracy fizycznej. Po wojnie, w 1945 roku, osiedlił się w Lublinie, gdzie podjął współpracę z Wytwórnią Filmową „Czołówka”, reżyserując cztery filmy dokumentalne w latach 1945-1948. W latach 1949–1952 Czyński był aktywnym reżyserem w teatrach w takich miastach jak Częstochowa, Białystok, Gniezno, Kalisz i Radom. W okresie 1952–1953 kierował objazdowym Teatrem Ziemi Łódzkiej, a następnie reżyserował w Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze (1954-1955) oraz w Teatrze Ziemi Lubuskiej (1955-1956).

Oprócz licznych obowiązków związanych z teatrem, Kazimierz Czyński był także twórcą słuchowisk radiowych, scenariuszy filmowych, a także pisał artykuły dotyczące sztuki teatralnej oraz kinematografii. Warto zauważyć, że w 1949 roku opublikował zbiór opowiadań zatytułowany „Tygrys i kuternoga”.

Filmografia

Filmografia Kazimierza Czyńskiego obejmuje szereg istotnych dzieł, które wpłynęły na rozwój polskiego kina. Poniżej przedstawiono najważniejsze filmy, przy których działał jako reżyser:

  • Ku wyżynom (1926) – reżyseria,
  • Ryngraf (1927) – reżyseria,
  • Martwy węzeł (1927) – reżyseria,
  • Wiatr od morza (1930) – reżyseria.

Oceń: Kazimierz Czyński

★★★★★
Średnia ocena:4.82 Liczba ocen:6