Piotr Bazyli Wójtowicz, który przyszedł na świat 10 czerwca 1862 roku w Przemyślu, jest postacią wyjątkową w świecie sztuki. Jako rzeźbiarz i medalier, Wójtowicz związał swoje życie zawodowe przede wszystkim z Lwowem, gdzie zyskał uznanie i szacunek za swoje dzieła. Zmarł około 10 czerwca 1938 roku we Lwowie, co zamyka jego życiową opowieść, pełną twórczych osiągnięć.
Wójtowicz bywa nazywany naszym Fidiaszem lub lwowskim Fidiaszem, co podkreśla jego znaczącą rolę i wpływ na sztukę rzeźbiarską w regionie. Jego twórczość charakteryzuje się wysokim kunsztem i głębokim zrozumieniem formy, co czyni go jednym z najbardziej cenionych artystów tego okresu.
Biografia
Piotr Wójtowicz, znany rzeźbiarz, przyszedł na świat w Przemyślu, w skromnej rodzinie greckokatolickiej, gdzie jego ojciec pracował jako stróż miejski. W swojej młodości zdobył doświadczenie jako snycerz, podejmując pracę w Przemyślu, Krakowie oraz Lwowie. W 1882 roku, we Lwowie rozpoczął naukę rzeźbienia w marmurze pod okiem Leonarda Marconiego, który dostrzegł talent młodego artysty i zachęcił go do dalszych studiów. Od 1883 r. Wójtowicz kontynuował kształcenie w wiedeńskiej Akademii Sztuk Pięknych.
W tym okresie, jego głównym mecenasem okazał się książę Jerzy Czartoryski, który przekazał mu co miesiąc stypendium w wysokości 18 złotych reńskich, co znacząco wspierało jego rozwój artystyczny. W warsztacie Kaspara Clemensa Zumbuscha uczył się technik rzeźbiarskich, gdzie zrealizował również zlecenie dotyczące konnych pomników feldmarszałków, które miały być częścią monumentalnego pomnika Marii Teresy, usytuowanego na placu przy Ringu.
Akademię Sztuk Pięknych ukończył w 1890 roku. Jego bliskie dzieła z tego okresu obejmowały takie rzeźby jak: gipsowy posąg „Niewolnik” z 1885 roku – obecnie w Muzeum Narodowym w Krakowie, „Perseusz z głową Meduzy” z 1887 roku (odlew brązowy, eksponowany w Sukiennicach w Krakowie), a także „Rzucający oszczepem” (gips) oraz „Po kąpieli” (Splatająca warkocz, 1887, Muzeum Narodowe w Krakowie, wystawiona w Sukiennicach), a także „Wygnańcy polscy z Prus” oraz „Porwanie Sabinki”. Wczesne dzieła Wójtowicza miały okazję być zaprezentowane na wystawach plastycznych w Krakowie między 1888 a 1890 rokiem, gdzie często były nabywane przez lokalne muzea.
W 1890 roku artysta zdobył stypendium, które umożliwiło mu dalsze kształcenie w Rzymie i Florencji, za co otrzymał uznanie dzięki kompozycji pod tytułem „Porwanie Sabinki”. Podczas tego stypendium, które zrealizował w Rzymie przez ponad dwa lata, mieszkał w Pałacu Weneckim (wówczas siedzibie austriackiej ambasady) wspólnie z malarzem Franciszkiem Krudowskim. Po powrocie do Austro-Węgier w 1892 roku, artysta osiedlił się w Wiedniu oraz Budapeszcie, gdzie nawiązał bliższą znajomość z Ludwikiem Tyrowiczem.
W latach 1893–1894 współpracował z kolegami z Węgier nad realizacją konnego pomnika Gyuli Andrássyego. W latach 1897-1898 Wójtowicz powrócił do Budapesztu, by pracować nad zdobieniem gmachu parlamentu. Po powrocie do Lwowa realizował projekt dekoracji nowego Teatru Miejskiego, zaprojektowanego przez Zygmunta Gorgolewskiego, a także ozdabiał budynek lwowskiej straży ogniowej i dworzec kolejowy.
Po śmierci żony w 1929 roku, Piotr Wójtowicz znacząco ograniczył swoją działalność twórczą. Cierpiał na liczne dolegliwości zdrowotne, w tym alkoholizm, co wpłynęło na jego życie artystyczne. Po 1934 roku brak informacji o lwowskim Fidiaszu sugeruje, że jego obecność w świecie sztuki zniknęła. Za rok jego śmierci przyjęto umownie 1936, lecz w rzeczywistości zmarł w przytułku dla artystów fundacji Roberta Domsa, między 9 a 11 czerwca 1938 roku – być może w dniu swoich urodzin, 10 czerwca. Artysta został pochowany na cmentarzu Janowskim, lecz jego grób do czasów obecnych nie zachował się.
Twórczość
Według opinii Jurija Biriulowa, twórczość Piotra Wójtowicza łączyła w sobie dynamizm barokowy z teatralnością, co w połączeniu z naturalistyczną precyzją umiejętności artysty przywodzi na myśl styl Giovanniego Lorenza Berniniego. Jego prace charakteryzowały się dużą dokładnością w odwzorowywaniu szczegółów anatomicznych, a także subtelnym akademickim modelunkiem, który sprzyjał ekspresji postaci. W podobny sposób, jak inni naśladowcy Hansa Makarta, Wójtowicz odnajdywał harmonię pomiędzy neoklasycyzmem a naturalizmem oraz neobarokiem, wzbogacając te wpływy o emocjonalne interpretacje.
Wśród znanych dzieł rzeźbiarza można wymienić: Porwanie Sabinki, Perseusz z głową Meduzy, Dziewczynka zaplatająca włosy (Po kąpieli). W jego twórczości wyróżniają się także ołtarze poświęcone św. Józefowi, które można zobaczyć w kościołach św. Elżbiety oraz Matki Boskiej Gromnicznej we Lwowie. Do znaczących dzieł należy również ołtarz pw. Matki Boskiej Opiekunki w kościele św. Elżbiety we Lwowie, a także cementowa figura św. Floriana, datowana na 1901 rok, umieszczona we wnęce frontonu neogotyckiego budynku, który niegdyś pełnił funkcję siedziby straży pożarnej, znajdującego się przy ul. Podwalnej 6.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Bożena Michalik | Zygmunt Acedański | Basia Liebgold | Edward Leszczyński | Jadwiga Maria Jarosiewicz | Tadeusz Szafran (artysta) | Kazimierz Czyński | Artur Dobiszewski | Edward Wichura | Wojciech Tarczyński | Klaudiusz Baran | Artur Schroeder | Bartłomiej Gliniak | Alicja Czernecka-Mikrut | Jakub Henner | Adam Wodnicki (pianista) | Zbigniew Bela | Zbigniew Prostak | Kazimierz Opaliński | Robert KabaraOceń: Piotr Wójtowicz (rzeźbiarz)