UWAGA! Dołącz do nowej grupy Przemyśl - Ogłoszenia | Sprzedam | Kupię | Zamienię | Praca

Kazimierz Opaliński


Kazimierz Józef Opaliński to postać, której życie i działalność artystyczna pozostają w naszej pamięci jako symbol niezwykłej pasji do teatru i filmu. Urodził się 22 lutego 1890 roku w Przemyślu, a zmarł 6 czerwca 1979 roku w Warszawie.

Był nie tylko aktorem, ale również reżyserem teatralnym, kierownikiem artystycznym oraz dyrektorem teatru. Jego wkład w sztukę teatralną i filmową w Polsce jest nie do przecenienia.

Opaliński to także postać związana z budowaniem Polski Ludowej, co dodatkowo podkreśla jego znaczenie w polskiej kulturze i historii.

Życiorys

Kazimierz Opaliński, syn Franciszka, zadebiutował na scenie w 1912 roku, występując w teatrze amatorskim o nazwie Fredreum, zlokalizowanym w Przemyślu. Jego karierę aktorską przerwała I wojna światowa, podczas której służył w oblężonej Twierdzy Przemyśl. W marcu 1915 roku, po kapitule, dostał się do niewoli rosyjskiej, w której przebywał do lata 1918. Po uwolnieniu kontynuował swoją karierę, występując w miastach takich jak Lwów, Sosnowiec, Katowice, Lublin, Gdańsk, Łódź oraz Warszawa.

Wszechstronny artysta, w latach 1936–1939 i po zakończeniu II wojny światowej, związał się z Teatrem im. Słowackiego w Krakowie. Następnie, w latach 1951–1952, występował w Teatrze Powszechnym w Łodzi. Od 1953 roku był aktorem w warszawskich teatrach, takich jak Teatr Współczesny oraz Teatr Narodowy, który to związek trwał do samego końca jego życia. Wyróżniał się jako zasłużony członek związku zawodowego SPATiF-ZASP.

Opaliński był znany przede wszystkim z ról w sztukach wielkiego komediopisarza Aleksandra Fredry oraz występów w radiowej powieści „W Jezioranach”.

Życie prywatne

W życiu osobistym był mężem charakteryzatorki Kazimiery Narkiewicz. Po jego śmierci, Kazimierz Opaliński został pochowany na cmentarzu Powązkowskim, w kwaterze Aleja Zasłużonych-1-92.

Filmografia (wybór)

Filmografia Kazimierza Opalińskiego obejmuje wiele uznawanych produkcji, w których aktor ten odegrał różnorodne role, dostarczając widzom niezapomnianych wrażeń. Poniżej przedstawiamy wybrane tytuły, które znacząco wpłynęły na karierę tego utalentowanego artysty.

  • Ludzie Wisły (1938) – Dobziałkowski,
  • Sportowiec mimo woli (1939/1940),
  • Za wami pójdą inni (1949) – antykwariusz,
  • Dwie brygady (1950) – aktor Jerzy Borowicz grający Franciszka Karhana,
  • Pierwsze dni (1951) – szynkarz Stanisław Wysmyk,
  • Trzy opowieści (1953) – Nowicki (nowela 3. Sprawa konia),
  • Piątka z ulicy Barskiej (1953) – maszynista kolejki transportowej,
  • Trudna miłość (1954) – Nalepa, ojciec Hanki,
  • Pod gwiazdą frygijską (1956) – szewc Nepomucen Łąpiec,
  • Człowiek na torze (1956) – maszynista Władysław Orzechowski,
  • Tajemnice domu towarowego (1957) – Mazczenko (głos, polski dubbing),
  • Eroica (1957) – komendant Mokotowa (nowela Scherzo Alla Polacca),
  • Pan Anatol szuka miliona (1958) – kasjer Rapaczyński,
  • Rok pierwszy (1960) – ojciec Otryny,
  • Zezowate szczęście (1960) – naczelnik więzienia,
  • Szczęściarz Antoni (1960) – Opaliński, sąsiad Antoniego,
  • Droga na Zachód (1961) – maszynista Walczak,
  • Zaduszki (1961) – Skotnicki,
  • Czarne skrzydła (1962) – Feliks Kostryń, dyrektor kopalni „Erazm”,
  • Gangsterzy i filantropi (1962) – emerytowany sędzia grający z „profesorem” w szachy (cz. 1. Profesor),
  • Jadą goście jadą… (1962) – Konstanty Nawrocki,
  • Zbrodnia (1963) – służący Egidio (głos, polski dubbing),
  • Rękopis znaleziony w Saragossie (1964) – pustelnik / szejk,
  • Życie raz jeszcze (1964) – adwokat Grajewskiego,
  • Faraon (1965) – Beroes, prorok chaldejski,
  • Klub profesora Tutki (serial telewizyjny) (1966–1968) – doktor, rozmówca profesora,
  • Piekło i niebo (1966) – Ignacy Zasada, dziadek Piotrusia,
  • Szyfry (1966) – leśniczy Pieczara,
  • Człowiek, który zdemoralizował Hadleyburg (1967) – Edward Richards,
  • Wierny i lojalny sługa (1969) (głos, polski dubbing),
  • Nowy (1969) – kierownik działu,
  • Bolesław Śmiały (1971) – Bogumił, arcybiskup gnieźnieński,
  • Wesele (1972) – Ojciec,
  • Chłopcy (1973) – Józef Kalmita, pensjonariusz domu starców,
  • Czarne chmury (serial telewizyjny) (1973) – Sękosz, mieszczanin z Lecka (odc. 2 Krwawe swaty),
  • Ziemia obiecana (1974) – ojciec Maksa,
  • Potop (1974) – poseł cesarski,
  • Noce i dnie (1975) – rejent Joachim Ostrzeński, stryj Barbary.

Ordery i odznaczenia

Kazimierz Opaliński, jako wybitna postać, został uhonorowany wieloma odznaczeniami i medalami, które obrazują jego wkład w rozwój Polski. Poniżej przedstawiamy listę jego najważniejszych odznaczeń:

  • Order Budowniczych Polski Ludowej, przyznany w 1974 roku,
  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, nadany w 1959 roku,
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 19 lipca 1954 roku,
  • Złoty Krzyż Zasługi, nadany 22 lipca 1952 roku,
  • Medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany 19 stycznia 1955 roku,
  • Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego, przyznana w 1967 roku.

Nagrody

Kazimierz Opaliński, w swojej bogatej karierze aktorskiej, zdobył liczne uznania i nagrody, które podkreślają jego talent i wkład w sztukę. Jego osiągnięcia to nie tylko brawurowe występy, ale także wyróżnienia przyznane przez różnorodne instytucje i organizacje.

  • Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia za całokształt pracy aktorskiej w teatrze, filmie, radiu i telewizji (1969),
  • Nagroda Komitetu do Spraw Radia i Telewizji (nagroda zespołowa) za rolę Lona w spektaklu Teatru TV Drewniany talerz Edmunda Morrisa (1968),
  • Najlepszy aktor Teatru TV w plebiscycie czytelników „Radia i TV” (1969),
  • „Złoty Ekran” – nagroda tygodnika „Ekran” (1967),
  • Nagroda artystyczna m.st. Warszawy (1972),
  • Nagroda na X Międzynarodowym Festiwalu Filmów TV w Pradze za najlepszą rolę męską w filmie Chłopcy w reż. Ryszarda Bera (1973).

Upamiętnienie

W różnych miastach w Polsce można znaleźć ulice nazwane na cześć Kazimierza Opalińskiego. Znajdują się one m.in. w przemyskiej dzielnicy Kazanów oraz w katowickiej dzielnicy Ligota.

Przypisy

  1. GrzegorzG. Dębowski GrzegorzG., Kuźnia charakteryzatorów. Zapomniana szkoła rzadkiej sztuki, „Kronika Miasta Łodzi” (3), bc.wbp.lodz.pl, 2007 [dostęp 15.07.2024 r.]
  2. Zbigniew Dolny: rok 1963. Polski-dubbing.pl, 13.03.2008 r. [dostęp 26.05.2021 r.] (pol.).
  3. Zbigniew Dolny: Rok 1957. Polski-dubbing.pl, 11.03.2008 r. [dostęp 26.05.2021 r.] (pol.).
  4. Telewizja. „Życie Radomskie”. 142, s. 10, 15.06.1969 r. Warszawa: RSW Prasa-Książka-Ruch. [dostęp 26.05.2021 r.] (pol.).
  5. Odznaczenia zasłużonych ludzi w Belwederze. „Nowiny”. Nr 199, s. 5, 23.07.1974 r.
  6. M.P. z 1954 r. nr 108, poz. 1458 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  7. M.P. z 1952 r. nr 70, poz. 1078 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  8. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19.01.1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
  9. Cmentarz Stare Powązki: KAZIMIERZ OPALIŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 19.12.2019 r].

Oceń: Kazimierz Opaliński

Średnia ocena:4.92 Liczba ocen:20