Marek Tadeusz Kuchciński, urodzony 9 sierpnia 1955 roku w Przemyślu, to ważna postać w polskim świecie politycznym i medialnym.
Od początku nowego milenium, a dokładnie od 2001 roku, pełni rolę posła na Sejm, obejmując wielekroć kolejne kadencje, łącznie z IV, V, VI, VII, VIII, IX oraz X.
W latach 2006–2007 piastował urząd przewodniczącego klubu parlamentarnego partii Prawo i Sprawiedliwość, co stanowczo umocniło jego pozycję w partii. Następnie, w czasach 2008–2010, zajął pozycję wiceprezesa PiS, a przez kolejne pięć lat, od 2010 do 2015 roku, sprawował funkcję wicemarszałka Sejmu w VI i VII kadencji.
Najwyższe wyróżnienie przyszedł mu w latach 2015–2019, kiedy to był marszałkiem Sejmu VIII kadencji, co stanowiło kluczowy moment jego kariery.
Dodatkowo, w latach 2022–2023, Kuchciński objął stanowisko ministra-członka Rady Ministrów w rządzie Mateusza Morawieckiego oraz funkcję szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, co świadczy o jego znaczącym wpływie w polskiej polityce współczesnej.
Życiorys
Wykształcenie i praca zawodowa
Marek Kuchciński zdobył wykształcenie średnie. W latach 1974-1978 studiował historię sztuki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, jednak nie ukończył tych studiów. W 1978 roku ukończył Pomaturalne Studium Ogrodnictwa. W młodzieńczych latach był związany z subkulturą hipisów. Tego samego roku, tj. 1979, rozpoczął prowadzenie rodzinnego gospodarstwa ogrodniczego, które zarządzał aż do roku 1991.
W latach 1990-2000 pełnił kierownicze stanowisko w Przemyskim Towarzystwie Kulturalnym. Od 1989 do 1993 roku był redaktorem naczelnym miesięcznika „Spojrzenia Przemyskie”. W tym samym okresie, od 1989 do 1992, zasiadał jako wiceprezes oddziału rzeszowskiego Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. Działał na rzecz Polskiego Radia Rzeszów jako przewodniczący rady programowej w latach 1994-1998 oraz pełnił rolę korespondenta Radia Lwów. Współpracował z wieloma mediami, w tym „Nowym Państwem”, „Rolą Katolicką” oraz nowojorskim „Nowym Dziennikiem”. Wyróżniony został nagrodami Polskiego Radia i Telewizji w Rzeszowie oraz przez wojewodę przemyskiego za osiągnięcia w obszarze kultury.
Działalność publiczna
Działalność opozycyjna
Na przełomie lat 70. i 80. zaangażował się w niezależny ruch ludowy. W 1981 roku przystąpił do NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność”. Po wprowadzeniu stanu wojennego 13 grudnia 1981 roku, zaangażował się w działalność opozycyjną, organizując druk i kolportaż nielegalnych wydawnictw oraz współpracując z Kultura Niezależną w Warszawie. Organizował także pomoc żywnościową dla strajkujących robotników. Był członkiem Duszpasterstwa Rolników w Krasiczynie od grudnia 1982 roku, kierowanego przez ks. Stanisława Bartmińskiego, oraz członkiem Ogólnopolskiego Komitetu Oporu Rolników od 1984 roku. Wspierał organizację Dni Kultury Chrześcijańskiej w Przemyślu i współtworzył audycje radiowe dla podziemnej „Solidarności”.
26 września 1985 roku miał miejsce incydent, w którym funkcjonariusze SB przeprowadzili rewizję w jego domu, skonfiskowali broszury i inne materiały związane z działalnością opozycyjną. Po zatrzymaniu został tymczasowo aresztowany, a w Areszcie Śledczym w Jarosławiu, w ramach protestu, odmówił przyjmowania posiłków. Ostatecznie, po interwencji Miejskiego Komitetu PRON, został zwolniony 22 listopada 1985 roku.
Od 1987 roku współredagował periodyk literacko-artystyczny „Strych Kulturalny” oraz tworzył niezależny klub dyskusyjny, w ramach którego organizował spotkania z politykami i intelektualistami z różnych części świata. W 1989 roku pełnił funkcję redaktora naczelnego miesięcznika „Spojrzenie Przemyskie” oraz został powołany do Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” w Przemyślu. W tym czasie posiadał zastrzeżenie wjazdu do wszystkich krajów świata, które nałożone zostało przez SB.
Działalność po 1989 roku
W 1989 roku był członkiem Komitetu Obywatelskiego w województwie przemyskim oraz Krajowego Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” przy Lechu Wałęsie. W tym czasie poznał Jarosława Kaczyńskiego. Od 1990 do 1999 roku był związany z Porozumieniem Centrum, gdzie kierował zarządem wojewódzkim oraz zasiadał w zarządzie głównym.
W 1999 roku przeszedł do PPChD, gdzie także zasiadał w zarządzie głównym. W 2001 roku dołączył do Prawa i Sprawiedliwości, gdzie pomógł w tworzeniu struktur partii na Podkarpaciu, obejmując przewodniczenie zarządowi regionalnemu. Był także członkiem komitetu politycznego partii. W latach 1994-1999 roku sprawował funkcję radnego rady miasta w Przemyślu. Od 1999 do 2001 roku był drugim wicewojewodą podkarpackim, kiedy to wydzierżawił od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa 90 ha ziemi w Bieszczadach.
Jako radny w 1996 roku zaproponował utworzenie międzynarodowej uczelni na Podkarpaciu, która została zrealizowana w 2001 roku, przekształcając uczelnię zawodową w Państwową Wyższą Szkołę Wschodnioeuropejską w Przemyślu.
W 2001 roku został wybrany na posła Sejmu IV kadencji z listy wyborczej PiS w okręgu nr 22, uzyskując 4741 głosów, i zasiadał w kilku komisjach sejmowych. Przewodził Parlamentarnej Grupie Polsko-Ukraińskiej oraz był członkiem Zgromadzenia Polski i Ukrainy.
Był jednym z współtwórców projektu „Europa Karpat”, mającego na celu rozwój współpracy międzynarodowej między siedmioma państwami: Czechami, Polską, Rumunią, Serbią, Słowacją, Ukrainą i WĘgrami. W 2005 roku po raz kolejny uzyskał mandat poselski, zdobywając 16061 głosów, a w 2006 roku objął funkcję przewodniczącego Klubu Parlamentarnego PiS.
W latach 2005-2007 przewodniczył Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. W 2007 roku, w przedterminowych wyborach, uzyskał mandat po raz trzeci, zdobywając 35060 głosów w okręgu krośnieńskim. W dniu 12 stycznia 2008 roku został powołany na stanowisko wiceprezesa PiS, ale 24 lipca 2010 roku przestał pełnić tę funkcję.
W 2010 roku pełnił rolę p.o. przewodniczącego Klubu Parlamentarnego PiS w miejsce Grażyny Gęsickiej, która tragicznie zginęła w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem. 4 sierpnia 2010 roku Marek Kuchciński został wybrany na wicemarszałka Sejmu z ramienia PiS po śmierci Krzysztofa Putry, również ofiary katastrofy smoleńskiej.
W wyborach parlamentarnych w 2011 roku po raz czwarty zdobył mandat poselski, zdobywając 23128 głosów, a 8 listopada 2011 roku został wybrany na wicemarszałka Sejmu VII kadencji. W kolejnych wyborach w 2015 roku ponownie z powodzeniem ubiegał się o reelekcję, uzyskując 34558 głosów. Na pierwszym posiedzeniu Sejmu VIII kadencji, odbywającym się 12 listopada 2015 roku, wybrano go na marszałka Sejmu, otrzymując 409 głosów.
Marszałek Sejmu VIII kadencji
W roli marszałka Sejmu VIII kadencji Marek Kuchciński był pomysłodawcą ustawy, która z dniem 20 maja 2018 roku wprowadziła Straż Marszałkowską jako służbę mundurową z dodatkowymi uprawnieniami. Zainicjował wprowadzenie na wyposażenie nowe mundury inspirowane historycznymi wzorami. Organizował także spotkania #EUROWAW2017, #EUROWAW2018 i #EUROWAW2019. Pod jego przewodnictwem Kancelarie Sejmu i Senatu zorganizowały wiosenną sesję Zgromadzenia Parlamentarnego NATO w 2018 roku.
Jako współtwórca projektu Europa Karpat, koordynował spotkania parlamentarzystów z krajów karpackich. W uznaniu jego wkładu w rozwijanie relacji polsko-węgierskich, otrzymał Krzyż Wielki Orderu Zasługi. 15 kwietnia 2016 roku przewodniczył obradom Zgromadzenia Narodowego zwołanego z okazji 1050-lecia chrztu Polski.
16 grudnia 2016 roku, podczas 33. posiedzenia Sejmu VIII kadencji, wykluczył posła PO Michała Szczerbę z obrad, co wywołało protesty wśród posłów opozycji. Skutkowało to blokowaniem Sali Posiedzeń przez opozycję i przeniesieniem obrad do Sali Kolumnowej, gdzie media zostały wykluczone. Posłom opozycji utrudniono możliwość zgłaszania wniosków formalnych, a poprawki do budżetu na rok 2017 zostały przegłosowane zbiorczo.
W lipcu 2017 roku nakazał obecność funkcjonariuszy Straży Marszałkowskiej na sali plenarnej, aby zabezpieczyć fotel marszałkowski przed posłami opozycji. 18 lipca 2017 roku wydał zarządzenie zakazujące wstępu do części prezydialnej sali posiedzeń dla posłów (z wyjątkiem wskazanych przez niego). 13 lipca 2018 roku przewodniczył obradom Zgromadzenia Narodowego z okazji 550-lecia polskiego parlamentaryzmu.
Wniosek o odwołanie Kuchcińskiego z funkcji Marszałka Sejmu
26 lipca 2019 roku klub Platforma Obywatelska–Koalicja Obywatelska złożył wniosek o odwołanie Marka Kuchcińskiego z funkcji Marszałka Sejmu z powodu jego prywatnych podróży rządowymi samolotami. Wśród pasażerów rządowego samolotu znajdowali się jego bliscy: siostra, syn oraz żona. Poza nimi podróżowali również posłowie PiS, minister infrastruktury, doradcy szefa Kancelarii, marszałek województwa podkarpackiego oraz członkowie zarządu PAP.
5 sierpnia 2019 roku Marek Kuchciński wydał oświadczenie dotyczące swoich 23 lotów rządowym samolotem ze statusem HEAD. Centrum Informacyjne Sejmu w tym dniu opublikowało tabelę jego lotów, które wzbudziły kontrowersje, w tym podróże na XXXV Dożynki Archidiecezji Przemyskiej oraz dożynki powiatu jarosławskiego. Inne kontrowersyjne dojazdy dotyczyły wmurowania aktu erekcyjnego Przemyskiego Centrum Rozwoju Badmintona.
W dniu 7 sierpnia 2019 roku prokuratura wszczęła postępowanie sprawdzające w sprawie lotów Kuchcińskiego. Dwa dni później, 9 sierpnia 2019 roku, złożył rezygnację z funkcji Marszałka Sejmu.
Poseł na Sejm IX i X kadencji
W wyborach parlamentarnych w 2019 roku zdobył 61262 głosy i ponownie został wybrany do Sejmu. W listopadzie został wiceprzewodniczącym Klubu Parlamentarnego PiS. 15 września 2020 roku objął przewodnictwo Komisji Spraw Zagranicznych. W 2021 roku powołano go do Rady Doradców Politycznych Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego, a wybory w 2023 roku przyniosły ponowną reelekcję z wynikiem 50519 głosów.
Minister-członek Rady Ministrów
12 października 2022 roku prezydent RP Andrzej Duda powołał go na stanowisko ministra-członka Rady Ministrów, a następnego dnia został mianowany szefem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. 27 listopada 2023 roku zakończył sprawowanie funkcji ministra.
Wyniki wyborcze
Wyniki wyborcze Marka Kuchcińskiego obrazują jego karierę polityczną, która rozciąga się na wiele lat i obejmuje różne kadencje Sejmu oraz wybory do Parlamentu Europejskiego.
Rok wyborów | Nazwa komitetu | Rodzaj organu | Okręg wyborczy | Ostateczny wynik | |
---|---|---|---|---|---|
2001 | _ | Prawo i Sprawiedliwość | Sejm IV kadencji | nr 22 | 4741 (1,58%) |
2005 | Sejm V kadencji | 16 061 (5,88%) | |||
2007 | Sejm VI kadencji | 35 060 (10,62%) | |||
2011 | Sejm VII kadencji | 23 128 (7,76%) | |||
2015 | Sejm VIII kadencji | 34 558 (10,57%) | |||
2019 | Sejm IX kadencji | 61 262 (15,68%) | |||
2023 | Sejm X kadencji | 50 519 (11,43%) | |||
2024 | Parlament Europejski X kadencji | nr 9 | 8 379 (1,32%) |
Dokumentacja tych wyników potwierdza znaczenie jego udziału w polskiej polityce oraz rozwój partii, z którą był związany, Prawo i Sprawiedliwość. Obserwując te dane, można zauważyć zmiany w poparciu oraz wpływ na wyniki kolejnych wyborów.
Odznaczenia i wyróżnienia
Wśród licznych osiągnięć Marka Kuchcińskiego, jego odznaczenia i wyróżnienia stanowią znaczący element w jego karierze politycznej.
- Laur „Nowin” w kategorii Polityk Roku 2003,
- Order „Za Zasługi” III stopnia – Ukraina (2007),
- Krzyż Wolności i Solidarności (2016),
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi – Węgry (2018),
- Komandoria Świętego Wojciecha (2018),
- Krzyż Wielki Orderu „Za Zasługi dla Litwy” (2019).
Przypisy
- Wybory do Parlamentu Europejskiego 2024 [online], wybory.gov.pl [dostęp 22.10.2024 r.]
- a b Serwis PKW - Wybory 2023 [online], wybory.gov.pl [dostęp 24.10.2023 r.]
- Premier powołał Radę Doradców Politycznych. gov.pl, 03.03.2021 r. [dostęp 04.03.2021 r.]
- Marek Kuchciński powraca. Wybrano go na ważne stanowisko w Sejmie – Polsat News [online], polsatnews.pl, 15.09.2020 r. [dostęp 16.09.2020 r.]
- Marek Kuchciński. sejm.gov.pl. [dostęp 08.02.2020 r.]
- Zmiany w składzie Rady Ministrów. prezydent.pl, 12.10.2022 r. [dostęp 12.10.2022 r.]
- Przywitaliśmy nowego szefa Kancelarii Premiera [online], gov.pl/web/premier, 13.10.2022 r. [dostęp 13.10.2022 r.]
- Marek Kuchciński oficjalnie powołany na szefa Kancelarii Premiera [online], rmf24.pl, 13.10.2022 r. [dostęp 13.10.2022 r.]
- „Równi z równymi, wolni z wolnymi”. Podsumowanie Szczytu Parlamentarnego #EUROWAW2017 [online], sejm.gov.pl, 18.05.2017 r.
- „Jesteśmy razem i razem powinniśmy bronić naszej wolności”. Szczyt Parlamentarny EUROWAW2018 – relacja [online], sejm.gov.pl, 13.07.2018 r.
- „NATO trwa przy zobowiązaniu do wspólnej obrony”. W Warszawie zakończyła się sesja parlamentarna Sojuszu Północnoatlantyckiego – relacja [online], sejm.gov.pl, 28.05.2018 r.
- #EUROWAW2019: „Upadek komunizmu najważniejszym doświadczeniem historycznym całej powojennej Europy”. Relacja z obrad z sesji plenarnej [online], sejm.gov.pl, 06.06.2019 r.
- Marek Kuchciński marszałkiem Sejmu. Miał rywala. tvn24.pl, 12.11.2015 r. [dostęp 12.11.2015 r.]
- Nowe porządki w Sejmie. „Posłowie nie mogą wchodzić do części prezydialnej sali posiedzeń”. dziennik.pl, 18.07.2017 r. [dostęp 07.08.2017 r.]
- PiS chce uniknąć powtórki z grudnia. Marek Kuchciński otoczył się dodatkowymi strażnikami. wp.pl, 18.07.2017 r. [dostęp 07.08.2017 r.]
- Waldemar Paruch: Europa Karpat. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2016, s. 4. ISBN 978-83-7666-478-1.
- Opozycjoniści z czasów PRL z Polski południowo-wschodniej uhonorowani odznaczeniami państwowymi. dzieje.pl, 11.10.2016 r. [dostęp 08.08.2017 r.]
- Wysokie odznaczenia Państwa Litewskiego dla polskich polityków. wilnoteka.lt, 22.02.2019 r.
- Kiedyś Marek Kuchciński wymyślił hasło „TKM”. Dziś mówi nam „teraz kur... ja” [online], gazetapl [dostęp 07.08.2019 r.]
- Mikołaj M. Wójcik Mikołaj M., Afera „Air Kuchciński”. Marszałek wykonał jeden krok, drugiego nie widać [online], fakt.pl [dostęp 08.08.2019 r.]
- Poseł MIAŻDŻY Marka Kuchcińskiego. Padły słowa o rodzinie marszałka Sejmu [online], se.pl [dostęp 08.08.2019 r.]
- Tłumaczenia Kuchcińskiego ws. lotów, to największy absurd dekady. Według kancelarii sejmu, marszałek cofał się w czasie [online], Pikio.pl, 06.08.2019 r. [dostęp 06.08.2019 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Jerzy Bolesławski | Szelomo Perlstein | Wojciech Bakun | Piotr Tomański | Tadeusz Sosnowski | Arnold Andrunik | Zbigniew Chabasiewicz | Józef Sack | Jolanta Sawicka | Ludwik Grosfeld | Emil Gaweł | Robert Choma | Tadeusz Bystrzycki | Piotr Pilch | Józef Kowalski (historyk) | Adam Witold Odrowąż-Wysocki | Helena Michalewicz | Karol Strzałkowski | Jan Bartmiński | Wiesław PirożekOceń: Marek Kuchciński