Marek Chmaj, urodzony 13 lipca 1969 roku w Przemyślu, to wybitny przedstawiciel polskiego świata nauki i zawodowego prawa. Jest uznawanym prawnikiem oraz politologiem, który swoje umiejętności i wiedzę wykorzystuje w różnych aspektach prawa.
W szczególności, Chmaj jest profesorem nauk prawnych oraz radcą prawnym, co podkreśla jego głęboką specjalizację w dziedzinie prawa konstytucyjnego i administracyjnego. Jego doświadczenie obejmuje także okres, kiedy to pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Trybunału Stanu w latach 2019-2023, co świadczy o jego znaczącej roli w polskim systemie prawnym.
Życiorys
Marek Chmaj to wybitny naukowiec i prawnik, który swoją edukację rozpoczął w Zespole Szkół Elektronicznych i Telekomunikacyjnych w Przemyślu. Młodzieńcze lata były dla niego czasem zaangażowania w działalność społeczną, jako że był członkiem Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej. Następnie kontynuował edukację na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej, gdzie uzyskał dwa dyplomy magisterskie: z zakresu nauk politycznych w 1993 roku oraz z prawa w 1994 roku.
W 1994 roku złożył pracę doktorską, która nosiła tytuł „Sejm X kadencji w transformacji systemu politycznego”, co zaowocowało jego uzyskaniem stopnia doktora nauk humanistycznych na Wydziale Politologii UMCS. W swojej karierze naukowej brał udział w stypendiach, w tym w programie Research Support Scheme w latach 1997–1998 oraz Fundacji na rzecz Nauki Polskiej w 1999 roku.
W roku 2001 obronił pracę habilitacyjną zatytułowaną „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1991–1997 (I i II kadencja). Studium prawnoustrojowe” na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Białymstoku. 11 lutego 2009 roku, w wieku zaledwie 39 lat, uzyskał tytuł profesora nauk prawnych, co czyni go jednym z najmłodszych profesorów tytularnych w historii Polski.
Marek Chmaj jest autorem lub współautorem ponad 40 książek oraz dwustu publikacji naukowych. W trakcie swojej kariery opracował również ponad sto opinii prawnych dla instytucji takich jak Sejm, Senat, Kancelaria Prezydenta RP oraz różne ministerstwa.
Jako nauczyciel akademicki pełnił wiele znaczących funkcji, w tym dziekana Wydziału Administracji w Wyższej Szkole Gospodarowania Nieruchomościami w Warszawie oraz kierownika Katedry Prawa Konstytucyjnego na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie. Ponadto był kierownikiem Katedry Prawa Administracyjnego w Wyższej Szkole Handlu i Prawa im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie oraz kierownikiem Katedry Prawa Publicznego i Praw Człowieka na Wydziale Prawa Uniwersytetu SWPS w Warszawie.
Wykładał również na wielu międzynarodowych uczelniach, w tym w Castelló de la Plana, Bari, Rydze, Bańskiej Bystrzycy, Barcelos i Sewilli. Do jego sukcesów nauczycielskich należy podjęcie bezpośredniego kierownictwa nad pracami doktorskimi takich osobowości jak Marcin Dąbrowski, Arkadiusz Myrcha oraz Piotr Zientarski.
Chmaj zyskał także uprawnienia radcy prawnego, a jego działalność obejmuje członkostwo w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie oraz uczestnictwo jako arbiter w sądzie polubownym przy tej izbie. Włączony jest również w obowiązki wspólnika zarządzającego w kancelarii prawnej „Chmaj i Wspólnicy”. 21 listopada 2019 roku Sejm IX kadencji z rekomendacji Koalicji Obywatelskiej mianował go na wiceprzewodniczącego Trybunału Stanu, funkcję tę pełnił do roku 2023. Dodatkowo, przewodniczył Zespołowi Doradców ds. kontroli konstytucyjności prawa przy marszałku Senatu X kadencji oraz wchodził w skład Komitetu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk w kadencji 2020–2023.
W październiku 2023 roku, przed nadchodzącymi wyborami parlamentarnymi, stacja telewizyjna TVP Info ujawnili nagranie, które zarejestrowało rozmowę Marka Chmaja z prezesem NIK, Marianem Banasiem, omawiającą możliwość zapobieżenia powyborczym koalicjom z ramienia Konfederacji z PiS.
Odznaczenia i wyróżnienia
Marek Chmaj zdobył liczne odznaczenia i wyróżnienia, które są świadectwem jego znaczącej działalności w dziedzinie nauk prawnych oraz jego wpływu na kształtowanie systemu demokratycznego w Polsce.
W 2015 roku został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi w pracy naukowo-dydaktycznej. Jego osiągnięcia przyczyniły się do promowania zasad demokratycznego państwa prawa.
Kolejnym jego osiągnięciem było otrzymanie medalu Labor Omnia Vincit w 2016 roku, przyznawanego przez Towarzystwo im. Hipolita Cegielskiego, co podkreśla jego zaangażowanie w rozwój społeczny i edukacyjny.
W 2017 roku, Marek Chmaj został wyróżniony Medalem XXV-lecia Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Policjantów, co stanowi dodatkowy dowód na jego aktywność i wkład w budowanie niezależnych struktur społecznych w naszym kraju.
Publikacje książkowe
Oto przegląd publikacji książkowych, które zostały opracowane przez Marka Chmaja. Jego prace obejmują różnorodne tematy związane z prawem, polityką oraz samorządem terytorialnym.
- Państwo, ustrój, samorząd terytorialny, Lublin 1997,
- Ustroje państwowe, Kraków 2000,
- Wprowadzenie do teorii polityki, Lublin 2001,
- Teoria partii politycznych, Lublin 2001,
- Konstytucyjne wolności i prawa w Polsce. T. 1, Zasady ogólne, Kraków 2002,
- Wolności i prawa polityczne, Kraków 2002,
- Prawo administracyjne materialne, Warszawa 2003,
- Prawo administracyjne: część ogólna, Warszawa 2004,
- Rządy koalicyjne w III RP, Olsztyn 2006,
- Wolności i prawa człowieka w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2006,
- Finansowanie polityki w Polsce na tle europejskim, Toruń 2008,
- Wolność zrzeszania się w Polsce, Warszawa 2008,
- Ustawa o dostępie do informacji publicznej. Komentarz, Warszawa 2010,
- O demokracji w polskich partiach politycznych, Warszawa 2011,
- System wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2011,
- Administracja rządowa w Polsce, Warszawa 2012,
- Status prawny rady gminy, Warszawa 2012,
- Wolności i prawa człowieka w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2016,
- Zasada tajności głosowania w kodeksie wyborczym, Toruń 2018,
- Komentarz do Konstytucji RP. Art. 30, 31, 32, 33, Warszawa 2019,
- Komentarz do Konstytucji RP. Art. 11, 13, Warszawa 2019,
- Komentarz do Konstytucji RP. Art. 95, 96, Warszawa 2020,
- Komentarz do Konstytucji RP. Art. 225, 226, Warszawa 2020,
- Komentarz do Konstytucji RP. Art. 102, 103, 104, Warszawa 2020,
- Komentarz do Konstytucji RP. Art. 105, 106, 107, 108, Warszawa 2020,
- Komentarz do Konstytucji RP. Art. 109, 110, 111, Warszawa 2020,
- Komentarz do Konstytucji RP. Art. 61, 62, Warszawa 2020,
- Komentarz do Konstytucji RP. Art. 97, 98, Warszawa 2020.
Lista ta przedstawia wszechstronną działalność autora w zakresie prawoznawstwa oraz teorii polityki, co czyni jego prace niezwykle wartościowymi dla studentów, badaczy oraz praktyków w tej dziedzinie.
Przypisy
- Ujawniamy taśmy Banasia. Nagrania urzędników NIK obciążają Donalda Tuska, tvp.info, 13.10.2023 r. [dostęp 13.10.2023 r.]
- AdamA. Zygiel, TVP publikuje taśmy Banasia. „Koszyk prezentów na październik” [online], wp.pl, 13.10.2023 r. [dostęp 13.10.2023 r.]
- Na finiszu kampanii TVP Info publikuje „taśmy” Banasia. Nagrana rozmowa prezesa NIK [online], rp.pl, 13.10.2023 r. [dostęp 13.10.2023 r.]
- ArkadiuszA. Włodawski, Poseł doktorem. Arkadiusz Myrcha obronił się na SWPS [online], tylkotorun.pl, 19.04.2023 r. [dostęp 28.12.2023 r.]
- Prof. dr hab. Marek Jacek Chmaj, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 09.09.2024 r.]
- Druk nr 23: Lista kandydatów na zastępców przewodniczącego i członków Trybunału Stanu [online], sejm.gov.pl, 19.11.2019 r. [dostęp 21.11.2019 r.]
- Sejm powołał nowych członków Trybunału Stanu [online], onet.pl, 21.11.2019 r. [dostęp 21.11.2019 r.]
- GPC o przeszłości Marka Chmaja [online], dorzeczy.pl, 20.09.2018 r. [dostęp 21.09.2018 r.]
- MagdaM. Mieśnik, Zasłynął obroną Jacka Rostowskiego i... czerwonym ferrari. Kim jest Marek Chmaj [online], wp.pl, 20.07.2018 r. [dostęp 21.07.2018 r.]
- Komitet Nauk Prawnych PAN [online], pan.pl, styczeń 2020 r. [dostęp 23.02.2020 r.]
- Autoreferat [online], wpia.uwm.edu.pl, 2018 r. [dostęp 27.02.2020 r.]
- Publikacje [online], chmaj.pl [dostęp 25.08.2017 r.]
- I Kongres Przewodniczących Zarządów Terenowych [online], nszzp.pl, 03.05.2017 r. [dostęp 25.08.2017 r.]
- Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30.04.2015 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2015 r. poz. 510).
Pozostali ludzie w kategorii "Prawo i sprawiedliwość":
Edward Lorenz (sędzia) | Leonard Piętak | Jakob Buchband | Maurycy Axer | Jan Welisław Lewicki | Andrzej Jakubecki | Marek Zubik | Michał Rusinek (prawnik) | Marek Bojarski | Iwona Olejnik | Rafał SuraOceń: Marek Chmaj