Winna Góra (Przemyśl)


Osiedle Winna Góra, oznaczone jako nr 7 w mieście Przemyśl, to istotna część tej malowniczej miejscowości, położonej na lewym brzegu Sanu, w sąsiedztwie wzniesienia o wysokości około 238 m n.p.m., które jest częścią Pogórza Dynowskiego. To obszar o bogatej historii, niegdyś grunt poforteczny, który zyskał nowy charakter w latach 20. XX wieku, kiedy to na jego stokach zaczęło powstawać osiedle oficerskie.

W bezpośrednim sąsiedztwie szczytu wzniesienia znajduje się fort N XIX „Winna Góra”, stanowiący część pierścienia wewnętrznego Twierdzy Przemyśl. Po roku 1920, u zbiegu ulic Monte Cassino i Bolesława Chrobrego, w obrębie częściowo zniwelowanego lewego barku Fortu N XIXa "Buda", wzniesiono wieżę ciśnień, mającą na celu zapewnienie wodociągów dla nowego osiedla.

Realizacja budowy wieży ciśnień oraz związane z nią projekty odbywały się od 1926 roku. Powstanie osiedla oficerskiego wymagało zapewnienia mieszkańcom dostępu do wody pitnej, co doprowadziło do budowy stacji wodociągowej. Zbiornik, do którego dostarczano wodę, zasilany był poprzez stalowy rurociąg, a woda była rozprowadzana grawitacyjnie do budynków wzdłuż ulicy Bolesława Chrobrego.

W trakcie II wojny światowej, wieża ciśnień doznała poważnych uszkodzeń wskutek pocisku artyleryjskiego, co spowodowało jej wyłączenie z eksploatacji. W dodatku, w okresie okupacji hitlerowskiej, rurociąg doprowadzający wodę do zbiornika został zdemontowany przez niemieckie siły zbrojne.

Na terenie Winnej Góry znajdują się także dwa cenne rezerwaty przyrody. Pierwszy z nich, rezerwat „Winna Góra”, zajmujący powierzchnię 0,12 ha, chroni stanowiska wisienki karłowatej, natomiast rezerwat „Jamy” o powierzchni 1,99 ha, koncentruje się na ochronie lnu austriackiego. Te obszary przyrodnicze przyczyniają się do zachowania lokalnej bioróżnorodności oraz piękna naturalnego krajobrazu Winnej Góry.

Przypisy

  1. Liczba Mieszkańców Miasta z Podziałem na Osiedla od 2017 roku - *.CSV | Przemyśl Portal Otwartych Danych [online], otwartedane.przemysl.eu [dostęp 23.12.2023 r.]
  2. Uchwała nr 62/2011 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 31.03.2011 r. w sprawie uchwalenia statutu Osiedla Nr 7 „Winna Góra”. Dziennik Urzędowy Województwa Podkarpackiego, 19.04.2011 r. [dostęp 03.07.2021 r.]
  3. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Rzeszowie [online], rzeszow.rdos.gov.pl [dostęp 16.10.2020 r.]
  4. a b GUS. Rejestr TERYT
  5. Janusz Bogdanowski Twierdza Przemyśl, [w:] Teka Konserwatorska Polski Południowo Wschodniej T 4, 1991 r. Brak numerów stron w książce
  6. Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Przemyślu - Kopia w zasobach PWKZ wM.P.W.K.P.- K.P. Przemyślu. Inwentaryzacja budowlana kompletna wieży ciśnień dla dzielnicy Winna Góra w Przemyślu, 1974 r. Brak numerów stron w książce
  7. Dz.U. z 1928 r. nr 29, poz. 274

Oceń: Winna Góra (Przemyśl)

Średnia ocena:4.67 Liczba ocen:14