Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej

---

Formowanie i zmiany organizacyjne

W dniu 7 maja 1991 roku, Komendant Główny Straży Granicznej, płk prof. dr hab. Marek Lisiecki, wydał istotne zarządzenie nr 012 dotyczące przekształcenia strukturalnego jednostek odpowiedzialnych za ochronę granic. Na mocy tego dokumentu, 16 maja 1991 roku, rozwiązano Bieszczadzką Brygadę Wojsk Ochrony Pogranicza z siedzibą w Przemyślu. Równocześnie utworzono nową jednostkę, mianowicie Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej, który działał według etatu nr 44/017. Stan osobowy w oddziale wynosił 858 funkcjonariuszy oraz 78 pracowników urzędów państwowych.

29 listopada 1992 roku, w dniu 162 rocznicy wybuchu powstania listopadowego, Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej miał zaszczyt otrzymać swój pierwszy sztandar. Uroczystość ta miała miejsce w kościele garnizonowym oo. Karmelitów. Obecnie ten znaczący artefakt znajduje się w Sali Tradycji w Centralnym Ośrodku Szkolenia Straży Granicznej w Koszalinie, gdzie jest symbolem historii oraz tradycji tej jednostki.

Kolejną ważną datą w historii oddziału jest 16 maja 1999 roku, kiedy to nadano mu imię jego patrona – gen. brygady Jana Tomasza Gorzechowskiego oraz przekazano nowy sztandar. Uroczystość ta miała miejsce na Rynku w Przemyślu, co podkreśliło lokalny charakter tego wydarzenia.

Na przestrzeni lat w strukturze Straży Granicznej zaszły znaczące zmiany. 25 listopada 2005 roku zakończono służbę funkcjonariuszy służby kandydackiej, co wiązało się z przejściem Straży Granicznej na profesjonalny system służby zawodowej, co miało na celu zwiększenie efektywności działań jednostki.

W kontekście dalszego rozwoju, 2 listopada 2010 roku, Zarządzeniem nr 64 Komendanta Głównego Straży Granicznej wprowadzono symbol Bieszczadzkiego Oddziału Straży Granicznej, co podkreśliło jego tożsamość i znaczenie w strukturze ochotniczych formacji ochrony granic.

14 maja 2015 roku, w Komendzie Bieszczadzkiego Oddziału Straży Granicznej, odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą patronowi oddziału – gen. bryg. Janowi Tomaszowi Gorzechowskiemu. Tablica ta jest nie tylko wyrazem szacunku, ale również przypomnieniem o jego zasługach dla polskiej straży granicznej.

Zasięg terytorialny

Od 12 stycznia 2002 roku, obszar działania Bieszczadzkiego Oddziału Straży Granicznej obejmuje województwo podkarpackie. Oddział ten jest odpowiedzialny za ochronę granicy państwowej o łącznej długości 373 km, przy czym aż 239 km granicy przylega do Ukrainy, a 134 km do Słowacji.

Zmiany w zakresie terytorialnym miały miejsce w różnych momentach. Od 1 czerwca 2009 roku zasięg działania oddziału został zmodyfikowany i obecnie nie obejmuje powiatów: jasielskiego, krościeńskiego oraz sanockiego, z wyjątkiem gmin: Sanok, Zagórz i Tyrawa Wołoska, a także miasta Krosno, które cieszy się statusem miasta na prawach powiatu.

Od 1 kwietnia 2011 roku obszar pracy oddziału z powrotem objął całe województwo podkarpackie. W strukturze kierowniczej oddziału znajdują się komendant oraz komendanci strażnic i placówek kontrolnych. Po reorganizacji z 2004 roku w obszarze zarządzania pozostaje komendant oddziału oraz komendanci placówek.

Bieszczadzki OSG prowadzi współpracę z różnorodnymi instytucjami, takimi jak: Policja, Służba Celna, Inspekcja Transportu Drogowego, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Centralne Biuro Śledcze, Żandarmeria Wojskowa oraz Straż Ochrony Kolei.

W celu zwiększenia efektywności ochrony granic, oddział ściśle współdziała z partnerami ukraińskimi, reprezentowanymi przez dwa sąsiadujące oddziały Państwowej Służby Granicznej Ukrainy: Lwowski i Czopski. Współpraca obejmuje również stronę słowacką poprzez Wydziały Policji Granicznej w Żylinie i Preszowie.

Od 9 grudnia 2004 roku, w Placówce SG w Korczowej działa polsko-ukraiński Punkt Konsultacyjny, którego celem jest codzienna wymiana informacji między polskimi a ukraińskimi służbami. Punkt ten znajduje się po stronie ukraińskiej, a wszelkie ustalenia oraz planowanie wspólnych patroli są realizowane we współpracy z Aparatem Pełnomocnika Granicznego.

Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej współpracuje również z Europejską Agencją Straży Granicznej i Przybrzeżnej „FRONTEX”, oferując jednocześnie wsparcie innym państwom europejskim na podstawie bilateralnych umów międzynarodowych. W placówkach SG w Korczowej oraz Medyce stworzono Punkty Ogniskowe, w których przez cały rok pracują funkcjonariusze z różnych krajów członkowskich Unii Europejskiej.

W lipcu 2009 roku, w budynkach dawnego przejścia granicznego Barwinek-Vyšný Komárnik, rozpoczęło działalność Polsko-Słowackie Centrum Współpracy Służb Policyjnych i Celnych w Barwinku. Głównym celem Centrum jest gromadzenie oraz szybka wymiana informacji, które mają kluczowe znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego w Polsce i Słowacji. Centrum koordynuje także wspólne działania, w tym pościgi transgraniczne. Funkcjonariusze z Bieszczadzkiego Oddziału SG współpracują w Centrum z przedstawicielami Komendy Wojewódzkiej Policji w Rzeszowie, Podkarpackiego Urzędu Celno-Skarbowego w Przemyślu, a także z Komendą Wojewódzką Policji w Preszowie (Słowacja) oraz Kryminalnym Urzędem Finansowym Republiki Słowackiej.

Struktura organizacyjna

W 1991 roku Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej miał pod swoją jurysdykcją szereg jednostek, w tym m.in.:

• Strażnica Straży Granicznej w Lubaczowie,
• Strażnica Straży Granicznej w Medyce, która funkcjonowała do 2002 roku,
• Strażnica Straży Granicznej w Korczowej, działająca do 1 stycznia 2003 roku,
• Strażnica Straży Granicznej w Hermanowicach,
• Strażnica Straży Granicznej w Ustrzykach Dolnych, która zakończyła działalność 1 stycznia 2003,
• Strażnica Straży Granicznej w Lutowiskach,
• Strażnica Straży Granicznej w Wetlinie,
• Strażnica Straży Granicznej w Cisnej,
• Strażnica Straży Granicznej w Łupkowie,
• Strażnica Straży Granicznej w Komańczy,
• Strażnica Straży Granicznej w Jaśliskach,
• Strażnica Straży Granicznej w Barwinku, która działała do 1 stycznia 2003,
• Strażnica Straży Granicznej w Ożennej,
• Graniczna Placówka Kontrolna w Medyce,
• Graniczna Placówka Kontrolna w Barwinku,
• Samodzielna Kompania Odwodowa w Sanoku,
• Strażnica Straży Granicznej w Horyńcu-Zdroju, która rozpoczęła działalność 30 maja 1995,
• Strażnica Straży Granicznej w Wojtkowej, działająca od 19 listopada 1999,
• Graniczna Placówka Kontrolna w Rzeszowie-Jasionce, funkcjonująca od 1 stycznia 2000,
• Strażnicy Straży Granicznej w Ustrzykach Górnych, którzy zaczęli działać od 10 listopada 2000.

Od 2003 roku regulacje dotyczące funkcjonowania Bieszczadzkiego Oddziału Straży Granicznej opierały się na Zarządzeniu nr 41 Komendanta Głównego Straży Granicznej z 17 października 2003, które nadawało organizację Komendzie Bieszczadzkiego Oddziału Straży Granicznej im. gen. bryg. Jana Tomasza Gorzechowskiego z siedzibą w Przemyślu.

W latach 2002–2006 Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej utrzymywał 20 jednostek odpowiedzialnych za ochronę granicy oraz kontrolę ruchu granicznego. Granicę z Ukrainą zabezpieczano przy pomocy 12 granicznych jednostek organizacyjnych, takich jak:

• Strażnica/Placówka Straży Granicznej w Horyńcu-Zdroju,
• Placówka Straży Granicznej w Lubaczowie,
• Graniczna Placówka Kontrolna/Placówka Straży Granicznej w Korczowej (przejście drogowe Korczowa-Krakowiec),
• Strażnica/Placówka Straży Granicznej w Kalnikowie,
• Graniczna Placówka Kontrolna/Placówka Straży Granicznej w Medyce (przejście drogowe, piesze Medyka-Szeginie, przejście kolejowe Przemyśl-Mościska),
• Strażnica/Placówka Straży Granicznej w Hermanowicach (przeniesienie do nowego obiektu 25 września 2002),
• Strażnica/Placówka Straży Granicznej w Huwnikach działająca od 11 lipca 2002,
• Strażnica/Placówka Straży Granicznej w Wojtkowej,
• Graniczna Placówka Kontrolna/Placówka Straży Granicznej w Krościenku (przejścia drogowe i kolejowe),
• Strażnica Straży Granicznej w Lutowiskach, przekształcona w Strażnicę/Placówkę w Czarnej Górnej,
• Strażnica/Placówka Straży Granicznej w Stuposianach,
• Strażnica/Placówka Straży Granicznej w Ustrzykach Górnych.

Ponadto w latach 2002–2004 granicę ze Słowacją chroniło 7 jednostek, w tym Strażnica/Placówka Straży Granicznej w Wetlinie, która wznowiła działalność 1 czerwca 2009.

W 2006 zakończono prace adaptacyjne na terenie Komendy BiOSG w Przemyślu, przystosowując budynki na „Areszt w celu wydalenia” oraz „Strzeżony Ośrodek dla Cudzoziemców”.

Placówka Straży Granicznej w Sanoku zaczęła działać 1 czerwca 2009.

Od 1 maja 2014 roku Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej działa w ramach regulacji zawartych w Zarządzeniu nr 48 Komendanta Głównego Straży Granicznej z 15 kwietnia 2014. Komendą Oddziału zarządza Komendant, wspierany przez zastępców oraz głównego księgowego.

W skład komendy oddziału wchodzą różne komórki organizacyjne oraz Zespół Stanowisk Samodzielnych, który podlega bezpośrednio Komendantowi Oddziału. Do komórek organizacyjnych komendy oddziału należą:

Komórkami organizacyjnymi komendy oddziału są

• Wydział Graniczny,
• Wydział Operacyjno-Śledczy,
• Wydział do spraw Cudzoziemców,
• Wydział Koordynacji Działań,
• Wydział Łączności i Informatyki,
• Wydział Kadr i Szkolenia,
• Pion Głównego Księgowego,
• Wydział Techniki i Zaopatrzenia,
• Wydział Zabezpieczenia Działań,
• Wydział Ochrony Informacji,
• Wydział Kontroli i Audytu Wewnętrznego,
• Wydział Analiz, Informacji i Współpracy Międzynarodowej,
• Służba Zdrowia Bieszczadzkiego Oddziału Straży Granicznej z siedzibą w Przemyślu,
• Strzeżony Ośrodek dla Cudzoziemców w Przemyślu.

Placówki Bieszczadzkiego Oddziału Straży Granicznej

• Placówka Straży Granicznej w Horyńcu-Zdroju (przejście kolejowe Werchrata-Rawa Ruska),
• Placówka Straży Granicznej w Lubaczowie,
• Placówka Straży Granicznej w Hermanowicach,
• Placówka Straży Granicznej w Huwnikach,
• Placówka Straży Granicznej w Wojtkowej,
• Placówka Straży Granicznej w Czarnej Górnej,
• Placówka Straży Granicznej w Stuposianach,
• Placówka Straży Granicznej w Ustrzykach Górnych,
• Placówka Straży Granicznej w Medyce,
• Placówka Straży Granicznej w Rzeszowie-Jasionce (przejście lotnicze w Porcie lotniczym Rzeszów-Jasionka),
• Placówka Straży Granicznej w Krościenku,
• Placówka Straży Granicznej w Korczowej,
• Placówka Straży Granicznej w Wetlinie,
• Placówka Straży Granicznej w Sanoku.

---

Oceń: Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej

---