Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 2 im. Markiana Szaszkewicza w Przemyślu

Powstanie Siedmioklasowej Szkoły im. Markiana Szaszkewicza miało miejsce w 1911 roku, w stulecie urodzin jej patrona. Inicjatywa utworzenia placówki zrodziła się dzięki wysiłkom Bractwa im. św. Mikołaja w Przemyślu oraz Ukraińskiego Towarzystwa Pedagogicznego. Budynek szkoły został wzniesiony na działce Bractwa przy ulicy Smolki, gdzie powstał dwupiętrowy obiekt, który szybko stał się siedzibą edukacyjną.

Wówczas szkoła otrzymywała częściowe wsparcie finansowe od rządu austriackiego, który pokrywał wynagrodzenia nauczycieli, natomiast koszty utrzymania budynku były finansowane przez Ukraińskie Towarzystwo Pedagogiczne. W początkowym okresie naukę pobierało około 250 uczniów.

W okresie międzywojennym liczba uczniów wzrosła do ponad 500, a kadra nauczycielska obejmowała dziesięciu nauczycieli zatrudnionych na państwowych etatach, jednego na kontrakcie, czterech dochodzących oraz katechetę. Finansowanie ich wynagrodzeń zabezpieczało koło Towarzystwa „Ridna Szkoła” poprzez środki pochodzące z czesnego płaconego przez uczniów. Szkoła ta nigdy nie uzyskała statusu placówki państwowej.

Okres sowieckiej okupacji Przemyśla (1939-1941) przyniósł zmiany, gdyż placówka została przekształcona w szkołę im. Iwana Franki. Po zajęciu prawobrzeżnej części Przemyśla przez Niemców, w czerwcu 1941 roku budynek został przeznaczony na szpital wojskowy. W trakcie niemieckiej okupacji Ukraińcy otrzymali pewne przywileje w stosunku do Polaków, co umożliwiło otworzenie szkoły podstawowej oraz gimnazjum.

W zimie 1941/42 i 1942/43 szkoły zmuszone były do czasowego zamknięcia z przyczyn braku opału i wystąpienia epidemii tyfusu plamistego. Z kolei w 1944 roku wszystkie obiekty edukacyjne zostały zajęte na potrzeby wojska. Po wyparciu Niemców z Przemyśla, 1 września 1944 roku, edukacja w szkole została wznowiona, z propozycją ukraińskiego języka nauczania, formując się w grupę 452 uczniów, w tym 235 dziewcząt i 217 chłopców.

Jednakże, 15 października 1945 roku szkoła została zamknięta w związku z rozpoczętymi wysiedleniami ludności ukraińskiej do ZSRR. Nowa próba otwarcia szkoły miała miejsce w 1990 roku, a 1 czerwca 1991 roku Kuratorium Oświaty podjęło decyzję o otwarciu Szkoły Podstawowej nr 17 w Przemyślu, przydzielając jej budynek na ulicy Smolki 10, oraz przywracając patronat Markiana Szaszkewicza 8 listopada tego samego roku.

W pierwszym roku szkolnym 1991/1992 zainaugurowano naukę w klasach 0 oraz I-VII, a w kolejnym roku uczniowie mogli już korzystać z pełnego ośmioklasowego programu, uwzględniającego również oddział przedszkolny. W dniu 1 września 1995 roku utworzono Liceum Ogólnokształcące z ukraińskim językiem nauczania, co było kolejnym krokiem w kierunku rozwinięcia edukacji w tym regionie.